معرفی کتاب‌های تقریبی-22| «تعدد مذاهب از دیدگاه فقها و اندیشمندان»
این کتاب در حقیقت مجموعه‌ای است از فتاوای علما و صاحب‌نظران فقهی مذاهب گوناگون اسلامی در خصوص این سؤال که «اطلاق امت اسلامی بر اتباع مذاهب دیگر اسلامی اعم از شیعه، فرق چهارگانه اهل سنت، زیدیه، ظاهریه، اباضیه و دیگران که اصول دین مبین را معتقدند چیست؟ به چاپ رسیده است.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ وهنر خبرگزاری تقریب، کتاب تعدد مذاهب از دیدگاه فقها و اندیشمندان که به دست سید جلال میرآقایی نگاشته شده است و توسط مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به چاپ سیده است.
این کتاب که دارای یک مقدمه و پنج فصل است در حقیقت مجموعه‌ای است از فتاوای علما و صاحب‌نظران فقهی مذاهب گوناگون اسلامی در خصوص این سؤال که «اطلاق امت اسلامی بر اتباع مذاهب دیگر اسلامی اعم از شیعه، فرق چهارگانه اهل سنت، زیدیه، ظاهریه، اباضیه و دیگران که اصول دین مبین را معتقدند چیست؟ و آیا تکفیر فرق مزبور جایز است یا خیر؟ و اصولاً حدود تکفیر در عصر حاضر چگونه است؟».
این سؤال را هشت نفر از علمای شیعه، سیزده نفر از علمای اهل سنت، سه نفر از علمای زیدیه و یک نفر از علمای اباضیه پاسخ گفته‌اند. این علما در پاسخ به سؤال مذکور، بالاجماع فرق اسلامی را از امت اسلامی دانسته و تکفیر آنان را در هیچ شرایطی جایز ندانسته‌اند.
نویسنده در مقدمه، پس از اشاره به مقام والا و برجسته علمایی که مورد پرسش قرار گرفته‌اند، یادآور می‌شود که فتاوای گردآوری شده از سر مصلحت‌اندیشی و ملاحظات سیاسی و تحت تأثیر منافع زودگذر صادر نشده است، هرچند که زمینه فتوا در شرایط اجتماعی ـ سیاسی فراهم می‌شود.
فصل اول: تحت عنوان درآمدی بر تقریب مذاهب اسلامی. شامل دو مقاله مذاهب اسلامی از اختلاف تا ائتلاف نوشته آیت‌الله محمدعلی تسخیری، و پیش‌نویس سند تأسیسی جمعیت وحدت و تقریب نوشتة علامه محمدمهدی شمس‌الدین.
فصل دوم: بیانیه‌های گروهی علما و اندیشمندان مسلمان پیرامون تعدد مذاهب، شامل بخش‌های ذیل: استراتژی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، پیش‌نویس منشور وحدت اسلامی، متن بیانیه کنفرانس بین‌المللی‌حقیقت اسلام و نقش آن در جامعه معاصر، مجمع علما و اندیشمندان مسلمان، اولین کنفرانس بین‌المللی مذاهب اسلامی و چالش‌های معاصر، برنامه ده‌ساله رویارویی با چالش‌های امت اسلامی در قرن بیست و یکم، و متن قطعنامة شمارة ۲۸/۳۴ وزرای خارجه کشور‌های عضو سازمان کنفرانس اسلامی.
فصل سوم: فتاوای فقهای مذاهب اسلامی پیرامون ملاک‌های مسلمانی و شرایط افتاء؛ شامل فتاوای فقهای عظام و مراجع شیعه پیرامون ملاک‌های اسلام و شرایط فتوا که برخی از آنان عبارت‌اند از: آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله سیستانی، آیت‌الله فاضل لنکرانی، آیت‌الله محمدعلی تسخیری و...؛ فتاوای علمای اهل سنت درباره ملاک‌های مسلمان‌بودن و شرایط فتوا دادن که برخی از آنان عبارت‌اند از: شیخ محمود شلتوت، شیخ جادالحق علی جادالحق، دکتر شیخ محمد سید طنطاوی، دکتر شیخ یوسف قرضاوی، شیخ احمد کفتارو، فتوای شورای عالی امور دینی ترکیه؛ فتاوای علمای زیدیه درباره ملاک‌های مسلمانی و شرایط افتاء، مانند شیخ ابراهیم بن‌محمد الوزیر، شیخ محمد بن‌محمد بن‌اسماعیل المنصور، شیخ حمود بن‌عباس بن‌عبدالله المؤیّد، شیخ احمد بن‌حمد خلیلی ـ مفتی کل سلطنت‌نشینی عمان و اباضیه جهان.
فصل چهارم: پاسخ به کج‌اندیشان؛ این فصل شامل دو بخش است: پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی به فتوای ۳۸ تن از علمای وهابی مبنی بر تکفیر شیعیان و جواز قتل آنان، و متن نامه آیت‌الله تسخیری به جمعی از علما و اندیشمندان جهان اسلام جهت نظرخواهی در خصوص فتوای مذکور و پاسخ علمای جهان اسلام به نامه ایشان و محکوم‌کرن فتوای تکفیری عبدالله الجبرین.
فصل پنجم: پیوست‌ها؛ شامل متن منشور مکه معظمه، و بیانیه جمعی از فضلای حوزه علمیه قم دربارة اوضاع جاری عراق و مسائل منطقه. یادآور می‌گردد که کتاب حاضر ترجمه فارسی کتاب التعددیة المذهبیة فی‌الاسلام و آراء العلماء فیها همراه با برخی بیانیه‌ها، اسناد و مقالات است.
