ماه مبارک رمضان فرصتی است برای تقویت نهضت احسانگرایی و زیست مؤمنانه
عضو مجلس خبرگان رهبری در یادداشتی تأکید کرد: ماه مبارک رمضان فرصتی است که تقویت نهضت احسانگرایی، زیست مؤمنانه و نگرش معطوف به خیرورزی اجتماعی را هر چه بیشتر بسط و توسعه دهیم.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد سطح خارج حوزه علمیه در یادداشتی تأکید کرد که ماه مبارک رمضان فرصتی است که تقویت نهضت احسانگرایی، زیست مؤمنانه و نگرش معطوف به خیرورزی اجتماعی را هر چه بیشتر بسط و توسعه بدهیم. متن یادداشت آیتالله مبلغی به شرح زیر است:
ماه رمضان فرصتی درخشان است که خداوند آن را در پیوند با بهترین و مهمترین عامل تحول بشری، و اساسیترین بستر پیشرفت انسان، یعنی «زمان» نهاده است؛ آن هم ضمن سیاقی منظم و معنابخش و در گسترهای فراخ و بسیار مغتنم. بعد و افق زمانی رمضان را نباید کم اهمیت تلقی کنیم و از درک آن غفلت نماییم؛ بلکه باید قدر بی مانند این زمان یگانه را در رفت و آمد ایام سال دریابیم و اهمیت کم مانند این پنجره زمانی گشوده به سمت ارتباط با خدا را بفهمیم.
انسان با زمان، و در زمان، معنا پیدا میکند؛ به ویژه که در «زمان» ظرفیتی انباشته از امکانهای ارتباط با خداوند و پیوند با آسمان نهاده شده باشد. نکته آن جا است که بعد زمانی رمضان صرفاً یک نهاده تکوینی نیست؛ بلکه «خود رمضان»، قطعهای بسیار ارزشمند و بسیار مغتنم از زمان، است. در اینجا زمان، خود هویت، اعتبار، جایگاه و اصالت دارد. از این روی رابطه و پیوند انسان با زمان در این ماه به اوج ظرفیت وجودی خود نایل میآید و در سطحی فراتر از معمول و خارج از تصور شکل میگیرد.
به همین جهت است که در قرآن کلمه «شهر رمضان» به مثابه کلیدواژه ای در قامت یک برند و علامتى انحصاری برای این ماه ظاهر شده است. این مسئله آن گاه بهتر دانسته میشود که توجه کنیم تنها در همین یک مورد است که از يك ماه خاص به صورت ویژه در کتاب خداوند سخن به میان میآید و وجه زمانی این بخش از ایام در حال گذار و تکرار طی هر سال مورد تاکید ویژه واقع میشود. جالب است كه كلمه «شهر»، (به معنای ماه) در ابتدا و آغازگاه جمله آمده است (شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي ....)؛ جایگاهی که خود میتواند نشان از اصالت، اعتبار و موضوعیت اين ماه داشته باشد.
افزون بر این، در ادبیات و مفاهیم متون دینی بُعد زمانی رمضان به خوبی انعکاس و تجلی یافته است تا آن جا که ارزش زمانی ماه تا سر حد عطف توجه به «لحظه لحظههای آن» برای بهرهگیری از این فرصت زمانی بی نظیر لحاظ شده است. سرشت مفهومی و کیان هویتی شب قدر نیز، که در این ماه مبارک قرار گرفته است، با مقوله زمان و ارزشمندی نهادین آن پیوندی درونی و ارتباطی ناگسستنی دارد. شب قدر را باید اوجگیری «فرصتی زمانی» برای زدودن گرد و غبار غفلت از چهره بی خیال و سر به هوای زندگی دانست و از آن به مثابه پنجرهای زمانی یاد کرد که به سمت آگاهی از حال و احوال خویش در هنگامه عبور مهارناپذیر عمر و گذر توقفناپذیر این قافله از محدود زمانی در اختیار برای انجام کاری در مسیر آخرت گشوده شده است.
شب قدر حجمى انباشته از زمانی نوری است که اگر به شعاع زندگی بسط یابد، بهرهگیری از الطاف ویژه الهی را ممکن میسازد. این شب شریف قطعهای مغتنم و بی مانند است که ظرفیت بسط و گسترش دارد و در فرض توجه از سر آگاهی به آن تا سرحد افقهای سرنوشت میتواند تداوم یابد. شب قدر را باید امکانی برای ارتقاء اراده معطوف به اغتنام فرصتی الهی دانست و کوشید بعد ظرفیت و قابلیت زمانی آن را تا کرانههای استقرار انسان در آخرت و نعمات و امکانات بی حد و حصر آن فهمید و دانست.
ماه رمضان افزون بر ارزش ذاتی زمانى آن، ماه نزول قرآن است ایجاد پیوند بین قرآن و رمضان صرفاً در ناحیه فعل خدا، که این دو را به هم گره زده و قرآن را در رمضان نازل فرموده است، نیست؛ بلکه وجهی ارادی و معطوف به افعال آدمی نیز دارد. در واقع انسان باید از خاستگاه پیوند الهی رمضان و قرآن، رابطه قرآن و رمضان را در زندگی خود ترجمه کند و وجوه مختلف این پیوند را در نحوه بهرهگیری خود از ماه رمضان دریابد. اگر بتوانیم راز و رمزهای نهفته در پیوند رمضان و قرآن را شناسایی و پیاده کنیم خواهیم توانست، زمین و آسمان را در زندگی آشتی دهیم و بالاترین گوهر را برای ذات انسانی خود، یعنی تقوا، به ارمغان آوریم؛ تقوایی که در کانون رویکرد به رمضان و قرآن قرار دارد و سرنوشت آن در ميانه اين دو رقم مىخورد. بر این اساس میتوان گفت که اگر کسی پی جوی بهرهمندی از ماه رمضان است بر او است تا ذهن و روح خود را معطوف به هدف اصلى ماه رمضان، که تقواپیشگی است، کند و توجه به آن را در ژرفنای جان و سویدای دل خود مرتبا مرور و تکرار كند. نکته آن جا است که تقوا فلسفه وجودى رمضان است (لعلكم تتقون).
۵ نکته قابل تامل در ماه رمضان
بر اساس آنچه گذشت پنج نکته قابل توجه مینماید:
۱. تقوا را نباید صرفا یک صورت آرایی، یا یک تصور ذهنی و یا حتی صرف یک احساس درونی دانست، بلکه تقوا اگرچه در درون شکل میگیرد اما به صورت جدی و مشخص دارای امتدادهایی بیرونی و جلوههایی رفتاری در مقابل انعکاس در زندگی است؛ پای تقوا که به میان آید، پای احسان و نیکوکاری (تعاونوا على البر والتقوى)، پای عفو و بخشش ( وَأَن تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ)، پای عدالت ( اعدِلوا هُوَ أَقرَبُ لِلتَّقوىٰ)، و پای شعائر خداوند (وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ) و پای همه خوبیها نیز به میان و میدان میآید. از این رو همه کسانی که در پی ایجاد تقوا در این ماه مبارک رمضان در زندگی خود هستند، باید عرض عریض تقوا و لوازم و الزامات اجتماعی مرتبط با آن و پیوندهای انسانی و اخلاقی منجر به آن را جدی بگیرند؛ در غیر این صورت از تقوا بر حسب آنچه تعالیم و ادبیات دینی به ما میگوید، خبری در میان نخواهد بود.
۲. بر ما است که تقویت نهضت احسانگرایی، زیست مومنانه و نگرش معطوف به خیرورزی اجتماعی را هر چه بیشتر در این ماه (که مورد تاکید مقام معظم رهبری است) بسط و توسعه بدهیم. چنین رویکردی منجر به آن خواهد شد تا شرایط تاثیرگذاری روزه را هرچه بیشتر فراهم آوریم و روزه دارانی بهتر و تقواپیشهتر شویم.
۳. یکی از درسهای ماه رمضان، درس صبر است و امروز ما به دلیل وجود بیماری کرونا در کشور و تشدید ابعاد آن در استانها به روحیهای نیرومند و قوی نیازمندیم. از این رو ضمن آن كه همگان، اعم از دولت و ملت، باید تمام تلاش خود را برای ریشهکن کردن و متوقف ساختن این بیماری انجام دهند، لازم است قامتی استوار و مستحکم و روحیهاى نیرومند و توانمند در برابر این بیماری داشته باشیم و در مقابل آن بايستيم، کرونا نباید قامت استوار خانوادهها را مورد تعرض و تهديد قرار دهد، تمام هم و همت مسئولان باید تمرکز بر مساعدتهای معطوف به حفظ جایگاه معنوى و اقتصادى خانوادهها و روابط فی مابین آنها و نیز روحیه، توانمندی و ایستادگی و استواری آنها در برابر این بیماری باشد.
۴. ماه رمضان ماه باز تولید مؤلفههای توانمندساز زندگی و روحیه و خانواده است. افزون بر این از آنجا که رمضان ماه استجابت دعاست، از دعا کردن برای ریشهکن شدن این بیماری دریغ نورزیم و همدلانه و مهربانانه در پیشگاه خداوند رهایی بشریت از این بیماری فزاینده را بجوییم و بخواهیم.
۵. تشکر از کادر پزشکی و درمانی و بهداشتی فعال در شرایط کنونی مبارزه با کرونا جزء اصلیترین و برجستهترین مصادیق شکر انسانی و دینی است که باید بر ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن افزود و انجام آن در ماه مبارک رمضان صفا و جلای معنوی ویژهای را میتواند به جامعه ارزانی بدارد.