«بزرگترین قرآن خطی آسیا» به دستور رهبر معظم انقلاب در هند مرمت شد+ عکس
بزرگترین قرآن خطی آسیا که ۲۵۰ سال پیش به دست یک کاتب ایرانی کتابت شده، به دستور مقام معظم رهبری مرمت شد. این اثر در شهر بارودای ایالت گجرات نگهداری میشود.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف به شمار میآید. از آنجا که زبان فارسی بیش از 400 سال زبان رسمی شبه قاره هند بوده است، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانهها و مراکز اسناد این کشور یافت میشود. علاوه بر این، بخش دیگری از نسخ خطی به یادگار مانده در شبه قاره، به دست کاتبان ایرانی کتابت شده است؛ آثاری که هر کدام میراث ارزشمند فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار آمده و نشانهای است از پیوند و هویت فرهنگی دو ملت.
مرکز میکروفیلم نور در سالهای اخیر تلاش کرده با مرمت بخشی از این نسخ خطی، حافظ میراث ارزشمندی باشد که از گذشته به دست ما رسیده است. از جمله اقدامات اخیر این مرکز، مرمت قرآنی خطی به کتابت یک کاتب ایرانی است؛ قرآنی که به عنوان بزرگترین قرآن خطی آسیا شناخته میشود.
بیش 250 سال پیش بزرگترین قرآن خطی آسیا در شهر بارودا(وادودارا)ی ایالت گجرات توسط یک کاتب ایرانی به نام محمد غوث در مدت 18 سال کتابت شد. این قرآن خطی نفیس با داشتن 1200 برگ و دو تن وزن در ابعاد یک در دو متر به عنوان بزرگترین قرآن خطی آسیا مشهور است.
از ویژگی های قرآن بارودا به داشتن ترجمه فارسی و تفاسیری از ملاحسین واعظ کاشانی در حاشیه صفحات میتوان اشاره کرد. همچین تذهیب و نقشهای گل و خط نستعلیق این اثر زیبایی ارزش هنری آن را دو چندان کرده است.
در طی بارانهای موسمی شدید آسیبهای زیادی به نسخه وارد شده بود. مهدی خواجهپیری، رئیس مرکز بینالمللی میکروفیلم نور، و به امر مقام معظم رهبری کار مرمت و ترمیم این نسخه نفیس قرآن کریم را بر عهده گرفت. اکنون همزمان با عید سعید فطر کار مرمت و بازسازی دو جزء 26 و 27 این قرآن نیز در ایام شیوع بیماری کرونا و با رعایت پروتکلهای بهداشتی پایان یافت.
تیم مرمت مرکز بین المللی میکروفیلم نور به منظور بالا بردن ماندگاری اثر از هیچ مواد مصنوعی استفاده نکرده است. تلاش شده در امر مرمت و بازسازی این اثر بسیار نفیس، همه مواد به کار رفته در آن از مواد گیاهی و طبیعی باشد که با استحکامبخشی و تثبیت مرکب دست کم 300 سال به عمر این اثر میافزاید. همچنین بازگشت به حالت اولیه از دیگر ویژگیهای این نوع مرمت است.
گفته میشود مردم ساکن شهر بارودا که از ادیان و مذاهب مختلف هستند، این نسخه خطی و قدیمی را موجب برکت شهر خود میدانند. گفته میشود هر سال یک جزء از این قرآن در ماه مبارک رمضان ورقگردانی و قرائت میشود که تعداد کثیری از مردم هر ساله از سرار هند در این مراسم شرکت میکنند.
شبه قاره هند به دلیل حضور شاعران و حکومت گورکانیان یکی از مراکز اصلی نسخ خطی فارسی و آثار کتابت شده به قلم کاتبان ایرانی به شمار میآید. شرایط نامساعد نگهداری از این منابع ارزشمند در برخی از کتابخانههای هندوستان طی سالهای اخیر منجر به نگرانی برخی از کارشناسان این حوزه شده است.
به گفته برخی از پژوهشگران؛ تعدادی از نسخ خطی نفیس در این کشور در شرایط نامناسب و دارای رطوبت زیاد نگهداری میشود. حتی برخی از گفتهها حکایت از سرقت تعدادی از این نسخ خطی دارد. گفته میشود فهرستنویسی این نسخ و تهیه نسخه دیجیتال از این منابع میتواند به پژوهشگران برای دستیابی به منابع جدید خطی و حفظ آنها برای آینده مؤثر باشد.