نگاهی به چالش‌های پیش روی تأمین مالی اسلامی در آمریکای جنوبی
در آمریکای جنوبی گرایش دینی مردم به مسیحیت و مذهب کاتولیک بسیار شدید بوده و به همین دلیل اسلام و مسلمانان برای بیشتر مردم این منطقه در بهترین حالت به عنوان بیگانه تلقی می‌شوند. از سوی دیگر به دلیل سرمایه‌گذاری‌های کم از سوی کشورهای پیشرو (مانند کشورهای حوزه خلیج فارس و شرق آسیا) میزان آشنایی با تأمین مالی اسلامی در این منطقه بسیار کم است.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه سایر رسانه‌های خبرگزاری تقریب، به نقل از ایکنا، امروز و در دنیای اقتصاد جهانی، نظام تأمین مالی اسلامی علاوه بر کشورهای اسلامی در برخی دیگر از کشورهای غیراسلامی در اروپا و آمریکای شمالی (آمریکا و کانادا) مورد استقبال اقلیت مسلمان و حتی غیرمسلمانان قرار گرفته است.
اما یکی از مناطقی که نظام تأمین مالی اسلامی تلاش کرده در آنجا جای پای خود را باز کند، آمریکای جنوبی است. در نگاه اول به نظر می‌رسد که آمریکای جنوبی، منطقه‌ای محبوب برای تأمین مالی اسلامی نباشد. دلیل اصلی این وضعیت تسلط مسیحیت در این منطقه و تعداد نسبتاً کم مسلمانان ـ حدود ۴ میلیون نفر عمدتاً در برزیل و آرژانتین ـ است.
با این حال، در چند سال اخیر، فعالیت‌هایی برای گسترش نظام تأمین مالی اسلامی در برخی کشورهای کوچکتر آمریکای جنوبی انجام شده است. اولین تلاش در این زمینه و تأسیس اولین بانک مبتنی بر نظام تأمین مالی اسلامی در این قاره در سورینام انجام شد. جمعیت مسلمانان در سورینام حدود ۱۵ درصد از کل جمعیت این کشور است که بالاترین جمعیت مسلمانان را در بین تمام کشورهای آمریکای جنوبی دارد.
دلیل وجود اسلام در سورینام به تاریخ ارتباط دارد. دین اسلام با کارگران مهاجر از اندونزی و جنوب آسیا و در زمانی که سورینام مستعمره هلند بود، به این کشور وارد شد.
در ۷ دسامبر ۲۰۱۷، بانک مرکزی سورینام محصولات و خدمات مالی اسلامی را در بخش بانکی، اولین بانک اسلامی در کشور و در کل قاره، به نام Trust bank Amanah را تأیید کرد. این بانک توسط گروه اسلامی توسعه‌بخش خصوصی(ICD)، واحدی از بانک توسعه اسلامی که مقر آن در عربستان سعودی است، حمایت شد.
این بانک به‌خصوص در زمینه تأمین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط در سورینام و همچنین بخش‌های کشاورزی و بهداشت تمرکز دارد. استراتژی دیگر این بانک حمایت از صنعتی شدن سورینام و افتتاح اولین پارک صنعتی کشور در پاراماریبو(پایتخت سورینام) است.
دیگر کشور آمریکای جنوبی که نظام تأمین مالی اسلامی در آن وجود دارد؛ گویان، مستعمره سابق بریتانیا است.
پیشینه اسلام در گویان مشابه سورینام است. این دین در قرن نوزدهم و اوایل قرن ۲۰ به همراه مهاجرانی از پاکستان و بنگلادش که مستعمره‌های بریتانیا بودند، وارد گویان شد. در حال حاضر، اسلام پس از مسیحیت و آیین هندو سومین دین بزرگ در گویان است و تخمین زده می‌شود که حدود ۱۷ درصد از جمعیت گویان، مسلمان باشند.
اولین گام‌ها برای برپایی نظام تأمین مالی اسلامی در گویان توسط مؤسسه تحقیقات و آموزش اسلامی مستقر در جده، واحد دیگری از بانک توسعه اسلامی، هدایت شد. کارشناسان اقتصادی معتقدند که گویان با شروع توسعه صنعتی، به عنوان یک تولیدکننده عمده نفت و گاز آماده تجربه یک رونق اقتصادی بوده و تأمین مالی اسلامی با توجه به حضور مسلمانان در این کشور می‌تواند در به جلو بردن اقتصاد گویان نقش سازنده‌ای ایفا کند.
با وجود اینکه هیچ قانونی در مورد تأمین مالی اسلامی در گویان و هیچ بانک اسلامی در این کشور وجود ندارد اما این کشور در اولین گام ۹۰۰ میلیون دلار کمک مالی و فنی از بانک توسعه اسلامی طی یک دوره سه ساله دریافت کرد که از سال ۲۰۱۸ آغاز شده است. این پول برای توسعه زیرساخت‌های اقتصادی گویان، توسعه روستایی، ایجاد ظرفیت‌های آموزشی، بهبود تجارت، رقابت اقتصادی و همچنین برای ساخت بخش صنعت نفت و گاز این کشور هزینه خواهد شد.
به طور کلی، کارشناسان اتفاق نظر دارند که گسترش تأمین مالی اسلامی در آمریکای جنوبی در این دو کشور کوچک متوقف نخواهد شد. برزیل، که بیشترین تعداد مسلمانان منطقه را داراست و بسیاری از آنها مهاجران ثروتمند از منطقه شام، از جمله لبنانی‌ها و سوری‌ها هستند، به عنوان هدف بعدی دیده می‌شود. همچنین در آرژانتین، ونزوئلا، پاناما، کلمبیا، پاراگوئه و ترینیداد و توباگو، کشورهایی که همگی دارای جوامع محلی مسلمان هستند، اقلیت مسلمان از خدمات بانکی اسلامی استقبال می‌کنند.
با این همه مشکلاتی بر سر راه گسترش خدمات تأمین مالی اسلامی در آمریکای جنوبی وجود دارد.
به طور کلی در آمریکای جنوبی گرایش دینی مردم به مسیحیت و مذهب کاتولیک بسیار شدید است و به همین دلیل اسلام و مسلمانان برای بیشتر مردم این منطقه در بهترین حالت به عنوان بیگانه تلقی می‌شوند. از سوی دیگر تبلیغات صورت گرفته در مورد مزایای نظام تأمین مالی اسلامی در آمریکای جنوبی به دلیل سرمایه‌گذاری‌های کم از سوی کشورهای پیشرو (مانند کشورهای حوزه خلیج فارس و شرق آسیا) میزان آشنایی با تأمین مالی اسلامی در این منطقه بسیار کم است.
با این همه برزیل یکی از کشورهایی است که بیشترین فرصت‌ها را برای رشد تأمین مالی اسلامی در منطقه فراهم کرده است.
وسعت و گستره بازار برزیل می‌تواند مشوقی برای سرمایه‌گذاران باشد. گلن رابرتز(Glen Roberts)، رئیس امور مالی و سرمایه‌گذاری اسلامی شركت حقوقی SNR Denton می‌گوید: برزیل بازار مالی و قانونی متناسب و منظمی دارد كه می‌تواند ابزار را برای ساخت ساختارهایی محلی منطبق با شریعت اسلامی فراهم كند. جذابیت دیگر برزیل این است که دارای بخش کشاورزی قابل توجهی است که باید به صندوق‌های دولتی عربستان سعودی، قطر و سایر نقاط شورای همکاری خلیج فارس که برای امنیت غذایی در منطقه خلیج فارس سرمایه‌گذاری می‌کنند، متوسل شود.
این سرمایه‌گذاری‌‌ها باعث شده که برزیل به یکی از بزرگترین صادرکنندگان غذاهای حلال در جهان تبدیل شده و چندین کنفرانس و نشست مرتبط با تأمین مالی اسلامی برای آموزش برزیلی‌هایی که علاقه‌مند به فعالیت در حوزه تأمین مالی اسلامی هستند، در این کشور برگزار شود.
برخی کارشناسان عقیده دارند که از آنجا که فقر در بیشتر کشورهای آمریکای جنوبی وجود دارد، به جای اجرای یک برنامه وام قرض‌الحسنه مبتنی بر بهره، کشورهایی مانند برزیل می‌توانند به دنبال اجرای برنامه مالی خرد اسلامی برای کمک به صاحبان مشاغل کوچک باشند.
این وضعیت نشان می‌دهد که با وجود چالش‌هایی که در راه گسترش حوزه تأمین مالی اسلامی به مانند هر پدیده جدید دیگری وجود دارد، اما به نظر می‌رسد به دلیل روند رو به رشد سرمایه‌گذاری‌های خارجی با منشأ کشورهای مسلمان و عملکرد خوبی که نظام تأمین مالی اسلامی در طول دوران کرونا داشت، آمریکای جنوبی بازاری بِکر و تازه برای فعالان این حوزه باشد.
