اگر امت اسلام متحد شود ثروت آن هدر نخواهد رفت/ تشریح آداب جنگ در اسلام
امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته تأکید کرد: ضرورت دارد امت اسلام، به ویژه علما و رهبران مسلمان در هر کجای دنیا از جنگ و درگیری اجتناب کنند و امت را بر اساس دین خدا و وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام(ص) متحد نمایند.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، مولانا انوارالحق حقانی خطیب و امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته در پانزدهمین وبینار از سی و پنجمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، با طرح موضوع « حقوق و وظائف غیرنظامیان و جنگجویان در جنگ از منظر فقه، حقوق و اخلاق اسلامی» گفت: برای جنگ هایی که روی می دهند، از نقطه نظر اسلام اصول و قوانینی وضع شده است؛ مردمان دنیا نیز در خصوص جنگ ها دیدگاهی دارند.
وی ادامه داد: در دنیای فعلی وقتی جنگی رخ می دهد انسان ها بدون توجه به اصول، فقط بر به کارگیری حداکثری قدرت تاکید می کنند؛ اسلحه های امروزی را استفاده می کنند، از بمب های مختلف بهره می جویند؛ تا جایی که شاهد بودیم آمریکا هیروشیما و ناکازاکی را بمباران اتمی کرد و میلیون ها انسان را کشت؛ در این حمله بدون هیچ ملاحظه ای مرد، زن، کودک و حتی حیوانات کشته شدند؛ بمباران های معمولی هم تلفات زیادی در پی دارند؛ نمونه های این دست حملات و بمباران ها را شما دیده اید؛ به ویژه در جنگ هایی که به رهبری آمریکا انجام شده اند؛ مانند حمله به عراق، افغانستان و... در این حملات و تجاوزات آمریکا، مردم بی شماری کشته شدند و ویرانی های بسیاری به جا ماند.
مولانا انوارالحق خاطر نشان کرد: اسلام در زمینه جنگ، اصول و آدابی دارد؛ از دیدگاه اسلام در جنگ باید ترتیب و توالی اقدامات مدنظر قرار گیرد؛ اولین مرحله قبل از آغاز جنگ، مرحله دعوت است؛ زمانی که پیامبر گرامی اسلام (ص) معاذ بن جبل را به یمن فرستاد به وی فورا فرمان آغاز جنگ را نداد، بلکه فرمود: تو به نزد قومی می روی که اهل کتاب هستند. ابتدا آنها را به شهادتین لا اله الا الله دعوت کن. تا به وحدانیت خداوند و رسالت نبی (ص) اقرار نمایند. اگر آنها این دعوت را پذیرفتند خداوند بر آنها 5 نوبت نماز را واجب کرده است که شب و روز باید آن را به جا آورند. سپس به آنها بگو: خداوند پرداخت زکات را بر آنها واجب کرده است که از افراد ثروتمند اخذ خواهد شد و به افراد فقیر داده خواهد شد و در میان آنها تقسیم خواهد شد.
وی ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: از نفرین و آه مظلوم بترسید؛ لذا بر اساس اصول اسلامی در مواجهه با افراد غیر مسلمان ابتدا باید آنها را به دین دعوت کنیم اگر پذیرفتند که فبها؛ اما اگر نپذیرفتند باید به آنها بگوییم که در سرزمین اسلامی باید از قوانین شریعت و همچنین احکام و فرامین خدا و پیامبر(ص) تبعیت کنید و زیر لوای حکومت اسلامی درآیید؛ یعنی حکومت اسلامی را به رسمیت بشناسید و تحت سلطه آن درآیید.
امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته با بیان این مطلب ادامه داد: بر اساس قوانین اسلام این افراد بدون شک به عقاید و دین خود پایبند می مانند، اگر مسیحی هستند مسیحی، اگر هندو هستند هندو و اگر یهودی هستند به دین یهود پایبند می مانند، هر مذهب و عقیده ای که دارند بر آن می مانند ... و می توانند آزادانه به انجام فرایض دینی خود بپردازند. آنها در سلطه حکومت اسلام خواهند ماند و در اصطلاح شرعی به این افراد «ذمی» گفته می شود؛ جان، مال و آبروی افرادی غیر مسلمانی که در سرزمین های اسلامی زندگی می کنند در امان خواهد بود. در زمینه عدالت و داد خواهی، نیز تبعیضی میان آنها و سایرین قائل نخواهد شد. در زمان حیات پیامبر (ص)، در زمان خلفای راشدین و هرجا که حکومت به دست مسلمان ها افتاده است با غیرمسلمان ها و اقلیت ها به بهترین نحو رفتار شده است.
مولانا انوارالحق ادامه داد: اما اگر افراد غیر مسلمان بگویند ما نه اسلام را می پذیریم و نه به تابعیت حکومت اسلامی در می آییم... واضح است که در چنین شرایطی جنگ و درگیری روی خواهد داد؛ در چنین وضعیتی چون این افراد مانعی بر سر راه حکومت اسلامی و حکومت الهی هستند در این مرحله باید با آنها جنگید. اما اسلام دین رحمت است و در خصوص پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز آمده است: و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین.
وی خاطر نشان کرد: در اسلام آداب این نوع جنگیدن نیز به این صورت بیان شده است که: تنها با کسانی بجنگید که در مقابل شما صف آرایی کرده اند. اما کسانی که در جنگ شرکت نکرده اند و در میدان جنگ حضور ندارند مانند افراد پیر و ناتوانی که توانایی جنگیدن را ندارند حتی اگر آنها غیر مسلمان و کافر هستند نباید آنها را به قتل برسانید.با زنان و کودکان نباید بجنگید. افراد پیری که به خاطر کهولت سن توانایی شرکت در جنگ را ندارند نباید آنها را به قتل برسانید. به این ترتیب با افرادی که مذهب دیگری دارند و مقید به دین هستند، در صورتی که در میدان جنگ حضور ندارند و فقط تمایل دارند که به دین و مذهب خود پایبند بمانند، با آنها نیز نباید جنگید. این آداب جنگ در اسلام است.
امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته با طرح سوالی گفت: کجای دنیا چنین اصول و قوانینی برای جنگ وضع شده است؟ در اسلام سفارش شده است که با چند دسته از افراد نباید جنگید.اگر در زمان جنگ با غیرمسلمان ها از لشگر مقابل افرادی را به اسارت بگیرید قرآن حکیم برای چنین شرایطی نیز چند نکته را بیان کرده است. حاکم مسلمانان در مواجهه با اسرای غیر مسلمان که شرارت و جنایت زیادی مرتکب شده اند، در صورت مصلحت می تواند یا آنها را بکشد و یا از آنها فدیه بگیرد و سپس آنها را رها سازد. در قرآن حالت سومی نیز بیان شده است که به آنها رحم کنید. نه از آنها جریمه وصول کنید و نه سزایشان دهید بلکه آنها را آزاد کنید.سفارش شده است که به اسرای غیر مسلمان غذای خوب داده شود. حقوق آنها رعایت شود و با آنها به خوبی رفتار شود.
مولانا انوارالحق در زمان نبی اکرم (ص) وقتی در جنگ ها افرادی از لشگر مقابل به اسارت گرفته می شدند خورد و خوراک آنها و مایحتاج آنها تامین می شد و پیامبر(ص) به صحابه سفارش می کردند: با اسرا رفتار خوبی داشته باشید. حتی پیامبر(ص) فرمود: اسرایی که خواندن و نوشتن بلد هستند در ازای یاد دادن آن به مسلمان آزاد خواهند شد. اینها اصول و آداب اسلام در باب جنگ است.اسلام تعلیمات خوبی دارد.گاهی مسلمانان با مسلمانان وارد جنگ می شوند. این اتفاق نباید بیفتد. اگر خدای نکرده جنگی میان دو کشور مسلمان رخ بدهد شرایط و آداب آن با جنگ غیر مسلمان ها متفاوت است. در چنین جنگ هایی نباید به مال و آبروی افراد لطمه زده شود. قرآن می فرماید:ابتدا دو طرف باید تلاش کنند که به صلح برسند. در مورد مسائل اختلافی و شکایاتی که دارند گفتگو کرده و آنها را رفع کنند.
وی قرآن می فرماید: اگر فرقه و گروه شورشی دست از شورش و عصیان بردارد و بازگردد « حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ» در صورت بازگشت آنها برادر شما هستند؛ با آنها رفتار خوبی داشته باشید و جنگ ها و درگیری های گذشته را فراموش کنید.
امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته گفت: این روزها سرزمین های مسلمان درگیر جنگ هستند. مانند جنگ هایی که در عراق، سوریه، یمن و افغانستان... در حال رخ دادن است؛ در بسیاری از این جنگ ها دو طرف مسلمان هستند؛ درخواست ما از سران کشورهای اسلامی به ویژه رهبرانی که در خصوص مسائل جهان اسلام جدیت دارند این است که میانجی گری کنند و میان دو طرف صلح و آشتی برقرار کنند. مثلا علمای ایران، افغانستان، ترکیه و پاکستان و ... به میدان بیایند و حکومت هایشان را تحت فشار قرار بدهند؛ با گروه های مختلف مسلمانان ملاقات نمایند و به شکایت های آنها گوش دهند و نقش آشتی جویانه ایفا کنند.
وی تأکید کرد: واضح است وقتی مسلمانان با یکدیگر وارد جنگ شوند شهرهای مسلمانان نابود خواهد شد. کشته شدگان همه از مسلمانان خواهد بود. مسلمانان دچار ضرر و زیان مالی خواهند شد. کودکان و زنان مسلمان آسیب خواهند دید و به بطور کلی اقتصاد و زیر ساخت های شهری مسلمانان نابود خواهد شد. بنابراین این اتفاق هیچ فایده ای خواهد داشت؛ ما این جنگ ها را دیده ایم. وضعیت این کشورها نیز پیش روی ماست.
مولانا انوارالحق تأکید کرد: لازم است در چنین شرایطی ملت های مسلمان، به ویژه علما و رهبران مسلمان در هر کجای دنیا از جنگ و درگیری اجتناب کنند و امت اسلام را بر اساس دین خدا و وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام(ص) متحد نمایند. ما قرآن و اهل بیت رسول الله (ص) را داریم. ما سنت پیامبر را داریم. ما مشترکات مذهبی بسیاری با یکدیگر داریم که اگر به این مشترکات تمسک بجوییم، پیروز می شویم.
وی خاطر نشان ساخت: بحث های اختلافی محدود به مساجد، مدارس، حسینیه ها و مجالس هستند و شایسته است در چنین شرایطی به صورت محدود به این موضوعات پرداخته شود و با شیوه ای مناسب و مثبت موضوع حل و فصل گردد؛ نباید به چنین موضوعاتی رنگ و بوی فرقه ای بخشید.
امام جمعه مسجد جامع مرکزی کویته در پایان گفت: اگر امت اسلام متحد شود ثروت امت دیگر هدر نخواهد رفت. مسلمانان پیشرفت خواهند کرد و مشکلات امت حل خواهد شد؛ آرزو می کنیم به درگاه خداوند متعال که همه مسلمانان را با یکدیگر متحد کند. اختلافات فیمابین آنها پایان پذیرد با یکدیگر نجنگند.کشورهای مسلمان مملو از صلح و آشتی شود و به هر پیشرفتی دست یابند.