دانشنامه امام حسین(ع)، آثار عاشورایی آیت الله ری شهری
دانشنامه امام حسین علیه‌السلام کتابی است ۱۴ جلدی با موضوع امام حسین که در طول ۱۰ سال زیر نظر مرحوم آیت الله محمد محمدی ری شهری به کوشش جمعی از محققان نوشته شده است.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، دانشنامه امام حسین علیه‌السلام کتابی است 14 جلدی با موضوع امام حسین که در طول 10 سال زیر نظر مرحوم آیت الله محمد محمدی ری شهری به کوشش جمعی از محققان نوشته شده است. بنابر مقدمه کتاب، در این مجموعه، برای بررسی زندگانی فردی و اجتماعی امام و سخنان و آرای دیگران درباره ایشان، به بیش از پانصد مصدر تاریخی، حدیثی، فقهی، تفسیری و کلامی مراجعه شده است. گزیده‌ای از مباحث این چهارده جلد در کتابی با عنوان «شهادت نامه امام حسین» جداگانه منتشر شده است.
در مقدمۀ این کتاب آمده است بررسى جامع و همه‌جانبه زندگى پیشوایان دینى (پیامبر صلى الله علیه و آله و اهل بیت علیهم‌السلام)، از آن رو که به فهم درست گفتار، رفتار و موضع‌گیرى آنان در شرایط گوناگون مى‌انجامد ، ضرورى است ؛ زیرا نگاه تجزیه‌اى و تک بعدى، از آفتِ بدفهمى مصون نیست. در نگاه جامع مى‌توان رشته پیوند حلقه‌هاى به ظاهر گسسته را پیدا کرد، چنان که با همین نگاه مى‌توان تعارض ظاهرى برخى سخنان و رفتارها را برطرف ساخت. این جامع‌نگرى تنها با پژوهش‌هاى علمى و روشمند دربارۀ هر یک از این پیشوایان تحقّق مى‌یابد که لازمۀ آن، حضور محقّقان با تخصّص‌هاى گوناگون در مراحل مختلف پژوهش است.
برخی ویژگی‌های این کتاب شامل بازنگری تاریخ زندگی امام حسین علیه‌السلام، استناد به منابع کهن، بهره‌گیری از منابع شیعه و اهل سنّت، جامعیت همراه با گزیده‌نگاری، نقد بخشی از مطالب منابع معتبر، تبیین و تفسیر، در کنار گزارش، بررسی تفصیلی مسائل مرتبط با حادثه عاشورا، جمع‌بندی و تحلیل روایات متعارض، تنظیم منطقی و آسان یاب، فراهم ساختن نیازهای پژوهشی فرعی است.
این دانشنامه شامل دوازده بخش است که عبارتند از بخش یکم: زندگی خانوادگی، بخش دوم: فضیلت‌ها و ویژگی‌ها، بخش سوم: دلایل امامت، بخش سوم: دلایل امامت، بخش چهارم: امام حسین تا شهادت پدر، بخش پنجم: پس از شهادت پدر تا قیام عاشورا، بخش ششم: خبر دادنِ پیشاپیش، از شهادت، بخش هفتم: خروج از مدینه تا رسیدن به کربلا، بخش هشتم: از رسیدن به کربلا تا شهادت، بخش نهم: وقایع پس از شهادت، بخش دهم: بازتاب شهادت، بخش یازدهم: عزاداری و گریه برای امام حسین، بخش دوازدهم: نمونه مرثیه‌ها، بخش سیزدهم: زیارت، بخش چهاردهم
در قسمتی از متن دانشنامۀ امام حسین علیه‌السلام می‌خوانیم «نقش خواص یا نخبگان در دگرگونى‌هاى جامعه، نقشى بنیادین است. در طول تاریخ تا به امروز ، نخبگان، مؤثّرترین نقش را در تحوّلات فرهنگى، سیاسى و اجتماعى داشته‌اند و همچنان نیز دارند؛ اما اسلام به مسلمانان اجازه نمى‌دهد که چشم و گوشْ بسته از نخبگان جامعه پیروى کنند. از این رو هر چند خواص در دگرگونى‌هاى فرهنگى و سیاسى جامعه صدر اسلام نقش اساسى را داشتند، لیکن توده مردم نیز که چشم‌بسته از آنها پیروى مى‌کردند، بى تقصیر نبودند و بدین سان، دنیاطلبى و خیانت خواص و پیروى کورکورانه عوام از آنان در طول نیم قرن پس از رحلت پیامبر خدا صلى الله علیه و آله، زمینه‌ساز حادثه کربلا گردید و از این رو ، عوام در کنار خواص ، در «زیارت عاشورا» ، مورد نفرین قرار مى‌گیرند.»
