فن ترجمه از عربي به فارسي، مؤلف دكتر رضا ناظريان، به وسيله سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها (سمت) منتشر شد.
اشتراک گذاری :
تعامل دو زبان فارسي و عربي به عنوان زبانهاي كهن و اصيلي كه در حوزه اسلامي قرار دارند و از ادبيات غني و سرشار و پيشينه پر افتخار و كم نظيري برخوردارند، همواره ضروري و اجتناب‌ناپذير بوده است. ترجمه را می‌توان برجسته‌ترین راه برای رسیدن به این تعامل دانست.
برخلاف تصور برخي كه ترجمه را مراجعه به فرهنگ لغت و نوشتن معناي واژه و مرتب كردن معاني كلمات مي‌دانند، ترجمه، فرايند پيچيده‌اي است و توفيق مترجم در ارائه ترجمه‌اي صحيح و شيوا به ميزان تسلط وي به ظرايف دو زبان به‌ويژه زبان مقصد بستگي دارد. به گفته زبان‌شناس مشهور «فردينان دو سوسور»، بهترين معناي يك واژه آن است كه از جمله استنباط شود و بهترين معناي يك عبارت، معنايي است كه با كل معناي متن، ارتباط داشته باشد (پارسي‌نژاد، ۱۳۸۷، ص ۲۳۶).
به عبارت ديگر براي ارائه ترجمه‌اي خوب و مقبول بايد از دو مهارت عمده درك معنا از متن مبدأ و بيان اين معنا در زبان مقصد براساس معيارهاي زباني و فرهنگي اين زبان، برخوردار بود. در مقايسه بين توانايي درك معنا از زبان مبدأ و قدرت بيان در زبان مقصد، بايد براي بيان، اهميت بيشتري قائل شويم، زيرا ترجمه حادثه‌اي است كه در زبان مقصد اتفاق مي‌افتد.
مطالعه آثار نويسندگان معاصر فارسي و خواندن مطالب مختلف مطبوعاتي و آشنايي با آثار ادبي نويسندگان كهن، به قدرت بيان مترجمي كه از عربي به فارسي ترجمه مي‌كند مي‌افزايد.
كتاب حاضر براي دانشجويان عرب‌زبانی تأليف شده است كه فارسي را فرا گرفته‌اند و قصد دارند پا به عرصه ترجمه بگذارند. اين كتاب شامل يك مقدمه و شانزده درس آموزشي و دو درس مطالعاتي و يك پيوست است.
روش پيشنهادي براي تدريس اين كتاب چنين است كه استاد، پس از توضيح و تشريح مقدمه، ابتدا متن درس را براي دانشجويان مي‌خواند و پس از بیان ظرافتهاي زباني عربي و فارسي و تشریح مطالب مطرح شده در كارگاه ترجمه، بخش كوتاهي از متن را در كلاس ترجمه مي‌كند و از دانشجويان مي‌خواهد بخش باقي‌مانده را در خانه ترجمه كنند و به همراه پاسخ خودآزمايي به كلاس بياورند. سپس استاد براساس ترجمه خود ـ كه آن را براي دانشجويان، بازخواني مي‌كند ـ ترجمه آنان را تصحيح می‌کند و دلايل رد يا قبول ترجمه‌هاي پيشنهادي آنان را توضیح می‌دهد. لازم است ذکر شود که درسهاي هفدهم و هجدهم مطالعاتي است؛ به اين معنا كه دانشجو بايد خود به خواندن آنها مبادرت كند و تفاوتها را دريابد و سعي كند همانند درس «گام به گام با مترجم»، متني را به همان صورت ترجمه كند، يعني افكار خويش را هنگام ترجمه روي كاغذ بياورد.
مؤلف براي آنكه مترجمان نوآموز را با شيوه‌هاي مختلف جمله‌نويسي و ترجمه صحيح و روان آشنا كند، در این کتاب بيشتر از تمرينهاي چند گزينه‌اي يا تمرينهاي با جاهاي خالي، استفاده كرده است. اين روش باعث مي‌شود مترجم نوآموز با چهارچوب جمله‌سازي و جلوه‌هاي بياني زبان فارسي آشنا شود و الگوبرداري كند.
ترجمه‌هايي كه در صفحات مختلف، ارائه شده است لزوماً بهترين يا تنها ترجمه ممكن نيست؛ زيرا ذوق و سليقه هر فرد، عامل مهمي در ترجمه او و نيز قضاوت وي نسبت به ترجمه ديگران است.
اين كتاب در ۲۴۸ صفحه و مبلغ ۳۳۵۰۰ ريال در اختيار دانشجويان و علاقه‌مندان قرار گرفته است.
