نخست وزیر ترکیه با استفاده از قدرت دیپلماسی خود که یکی از مهمترین ابزارهای قدرت نرم به شمار می آید، توانست هم رژیم صهیونیستی را تضعیف کند و هم موضع ترکیه در خاورمیانه را ارتقاء دهد.
اشتراک گذاری :
ترکیه و اسرائیل
خاورمیانه در سال ۲۰۱۰ میلادی سال پرتنشی را پشت سر گذاشت.در این سال شاهد انتخابات عراق، پیشرفت ایران در برنامه صلح آمیز هسته ای، قتل یکی از فرماندهان حماس در دوبی، و شروع دوباره شهرک سازی رژیم صهیونیستی در کرانه باختری رود اردن بودیم.
از دیگر تحولات مهم خاورمیانه که بازتاب جهانی گسترده ای داشت، ماجرای کشتی ماوی مرمره ترکیه بود که در اواخر ماه مه سال ۲۰۱۰، همراه با مسافرانی از ۳۷ کشور، قصد داشت با شکستن محاصره غزه به مردم مظلوم این منطقه کمک رسانی کند.
جزئیات و نتایج این حرکت، نشان دهنده حضور چشمگیر ترکیه به عنوان یک بازیگر مهم در منطقه است. پیامدهای این اقدام همچنین تاثیر فزاینده دکترین "قدرت نرم" در دیپلماسی خاورمیانه را نشان داد. در شب ۳۱ ماه مه، کماندو های اسراییلی در آب‌های بین المللی به این کشتی حامل کمک به مردم غزه حمله کرده و ۹ نفر از سرنشینان ترک تبار کشتی را به شهادت رساندند.
واکنش تند جامعه بین المللی علیه این اقدام رژیم صهیونیستی، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه را به یک قهرمان در جهان اسلام تبدیل کرد. او با این حرکت توانست سیاست رژیم اسرائیل در قبال محاصره غزه را زیر سؤال ببرد.
نکته قابل توجه در این ماجرا، ضرب الاجلی بود که ترکیه به اسرائیل داد که بر اساس آن این رژیم می بایست در عرض سه روز تمام سرنشینان ترک این کشتی را به ترکیه برمی گرداند. موضع‌گیری های نخست وزیر ترکیه در قبال اسرائیل، رجب طیب اردوغان را به یک قهرمان در جهان اسلام تبدیل کرد.
قدرت ترکیه در بسیج افکار بین المللی علیه اسرائیل و نگرانی این کشور در از دست دادن روابط مهم خود با ترکیه، کابینه بنیامین نتانیاهو را وادار کرد تا قادر به رد این درخواست نباشد. این حادثه به دولت اردوغان، که قصد دوری از اسرائیل و نزدیک تر شدن به کشور های اسلامی را داشت، بسیار کمک کرد.
اردوغان با استفاده از قدرت دیپلماسی خود که یکی از مهمترین ابزارهای قدرت نرم به شمار می آید، توانست با یک تیر دو نشان بزند؛ اول تضعیف اسرائیل و دوم ارتقای موضع ترکیه در خاورمیانه.
پروفسور جوزف نای، کارشناس شهیر روابط بین الملل دانشگاه هاروارد امریکا، دکترین "قدرت نرم" را چنین توصیف می نماید: "توانایی تاثیر و نفوذ بر رویدادها از طریق متقاعد کردن، به جای استفاده از تهدید مالی یا نظامی". نقطه مقابل این مفهوم، دکترین "قدرت سخت" است که اکثرا متکی به قدرت نظامی است.
در این میان رژیم اسرائیل با سیاست خود، که در حال حاضر بیش از همیشه به قدرت سخت (قدرت نظامی) وابسته شده، ناخواسته به اردوغان کمک کرد. نتانیاهو به جای افزایش قدرت نرم در دستگاه دیپلماسی خود، آویگدور لیبرمن را، که یکی از جنجالی ترین سیاستمداران این رژیم است، به عنوان وزیر خارجه انتخاب کرد.
اما وقایع حکایت از آن دارد که موضع رژیم صهیونیستی هر روز ضعیف تر می شود، و قدرت نظامی‌اش هم مانع از انزوای روزافزون این رژیم نخواهد شد.
