یادداشت| بدون تعارف درباره نماز

سید مهدی سیدی در یادداشتی برای خبرگزاری تقریب نوشت:
چند وقتی بود می‌خواستم چیزهایی درباره نماز بنویسم، بخت یار نمی‌شد؛ تا اینکه دوستی از من خواست مقداری برایش از نماز حرف بزنم. این متن، ویراسته همان صوت محاوره‌ای است که برای او فرستادم:

نماز، کار چندان ساده‌ای نیست! نه آنکه شرایط و آداب آن سخت باشد، نه! تحمل واقعیت نماز سخت و دشوار است. چون برای انجام آن باید به سطحی از خضوع و خاکساری دست یافت. آنان که خود را «انا رجل» می‌دانند، برای خود شأن ویژه‌ای قائلند و می‌گویند من آنم که رستم بود پهلوان، زیر بار نماز نمی‌روند؛ چراکه سخت‌شان است در برابر موجودی ناشناخته و نادیده، خم و راست شده، قربان‌صدقه او بروند و به ضعف خود اقرار کنند.

به قول قرآن، اگر متکبر باشیم نماز بر ما گران می‌آید (و إنَّها لَكَبيره إلا عَلى الخاشعين)؛ اگر بخواهم این مفهوم را خیلی خودمانی‌تر بیان کنم می‌گویم: آنانی که نمی‌خواهند در برابر خدا قلدری کنند و جسور باشند، دست به دامان نماز می‌شوند. پیام نماز آن است که ما در برابر خدا، گستاخ و پررو نیستیم. واقعا اگر کسی به زوایای پنهان نماز بیندیشد متوجه می‌شود سطر سطر آن نمایش خضوع و تسلیم است. مهندسی نماز جوری است که نیستی انسان را در برابر هستی خدا فریاد می‌زند؛ «گر او هست حقا که من نیستم»، چه حرکات و چه لفظ‌ها و اذکار؛ از رکوع و سجده گرفته تا قیام و قنوت؛ از حمد و تکبیر گرفته تا تسبیح و حمد و سلام.

وقتی از سجده دوم برمی‌خیزیم می‌گوییم «بِحَولِ اللَّه و قُوَّته اقومُ و اقعُد» یعنی خدایا! هرچه دارم از قوت و توان و نیرو، همه از توست و من بی‌تو هیچ و نابودم. وقتی در حمد می‌گوییم «إيّاكَ نَعبُدُ و إيّاكَ نَستَعين» یعنی خدایا! فقط تو را می‌پرستم و فقط از تو یاری می‌طلبم؛ یعنی اگر تو نباشی یا نخواهی، هیچ کاری از من برنمی‌آید.
و چه بسیار از ما – حتی آنان که مرتب نماز می‌خوانیم – از رمز و حقیقت نماز دوریم! برای همین است که علمای بسیاری درباره «اسرار الصلوه» نوشته‌اند تا شاید ما ظاهرنشینان کم‌رمق هم از این مستی بهره‌ گیریم.

آنان که واقعیت نماز را در اعماق وجود می‌فهمند هنگام اقامه آن به رعشه می‌افتند و هنگامه اذان، مرتعش و منقلب می‌شوند. چراکه در برابر عظمتی بی‌منتها ایستاده‌اند و عرض حاجت می‌کنند.
نماز، بزرگترین نشانه بندگی و خالص‌ترین تلاش ما موجودات نیازمند به قدرت خداست؛ این گنج گران‌قیمت را دریابیم.

انتهای پیام/