خداوند دعاکردن و اظهار نیاز بندهاش را دوست دارد. از اینکه بندهاش برای عاقبت خویش نگران است و برای فرزندان و خویشان خود دعا میکند و به امور مسلمین اهمیت میدهد و برای آنان دعا میکند، خشنود میشود.
دعا دولتی بس عظیم است. دعا تجلی و نمایش بندگی است. دعا خودِ عبادت، بلکه مغز عبادت است. هنگامی که در پیشگاه ربالعالمین اظهار عجز و نیاز میکنی و دست خالیات را به گدایی به سوی او دراز میکنی، بندگی و فقرت را اقرار کردهای.
هر که را توفیق دعا داده شد بیگمان دروازههای اجابت به رویش باز شده است. خداوند خودش دستور داده که مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم؛ خودش در کلام پاکش دعاکردن را به ما آموخته و کلمات دعا را به ما یاد داده است.
به تعبیر مولانا:
هم دعا از تو اجابت هم ز تو / ایمنی از تو مهابت هم ز تو
خداوند متعال همچنین با دعا مقام ما را بلند میکند و پاداشمان میدهد، خودش لحظات سبز دعا و موسم اجابت را به ما نشان داده و اگر از او نخواهیم و او را نخوانیم خشمگین میشود؛ با اینهمه چگونه گمان میکنی که دعایت را اجابت نخواهد کرد؟! حاشا و کلا، چنین گمانی بر او روا نیست.
به قول مولانای روم:
آن که خواهی کز بلایش واخری/ جان او را در تضرع آوری
وآنکه خواهی از بلا خسته کنی / راه زاری بر دلش بسته کنی
به گواهی حدیث پیامبر اکرم (ص) همۀ دعاها پذیرفته میشوند، مگر دعایی که از زبانی تغذیه شده با حرام، یا قلبی غافل و ذهنی عجول و بدبین به الله، برآید.
خداوند دعاکردن و اظهار نیاز بندهاش را دوست دارد. از اینکه بندهاش برای عاقبت خویش نگران است و برای فرزندان و خویشان خود دعا میکند و به امور مسلمین اهمیت میدهد و برای آنان دعا میکند، خشنود میشود. فرمودۀ پیامبر اسلام (ص) است: لیس شئ أکرم علی الله من الدعآء؛ در نزد الله چیزی گرامیتر از دعا نیست.
از حرفزدن با آدمها خسته نمیشوی با آنکه میدانی کاری از آنان ساخته نیست! چرا از سخنگفتن با پروردگارت که مشتاق شنیدن صدای توست، خسته و ملول میشوی؟! حتی اگر مدتی بگذرد و بهظاهر اثری از اجابت نباشد دلگیر و خسته نشو، چراکه هیچکس کلاغی را در قفس حبس نمیکند که برایش قارقار کند، اما قناری خوشصدا را در قفس نگه میدارند تا از صدایش لذت ببرند. خداوند آن تضرع و ناله و صدای دعای تو را دوست دارد. پس تو هم از سخن گفتن و راز و نیاز با او خسته نشو.
گفت آن اللهِ تو لبیک ماست / وآن نیاز و درد و سوزت پیک ماست
ترس و عشقِ تو کمند لطف ماست / زیر هر یاربِ تو لبیکهاست
در هر زمان و مکان میتوانی خدایت را بخوانی. با هر زبانی میتوانی با او سخن بگویی. اما در میان این لحظهها، لحظات و اوقاتی است که دعاها به اجابت نزدیکتر میشود.
ماه رمضان هم از بهترین فرصتها برای دعاست. رمضان موسم اجابت است. این ماه را با دعا نسبتی بسیار نزدیک است. خداوند در لابهلای آیاتی که دربارۀ روزه و رمضان است، آیۀ «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ» را میآورد تا بندگان را به دعاکردن در این موسم مبارک ترغیب دهد. ابن کثیر رحمهالله میگوید: این آیه اشاره به این نکته دارد که دعا بعد از روزه پذیرفته میشود. احادیث متعددی نیز بر این مطلب گواهی میدهند که در رمضان دعاها سریعتر اجابت میشوند.
عبداللهبنعمر روایت میکند که رسول خدا (ص) فرمودند: «للصائم عند فطره دعوة مستجابة؛ روزهدار را در هنگام افطار، دعایی مستجاب است.» ابنعمر، راوی این حدیث، لحظاتی قبل از افطار اهل و خانوادهاش را جمع میکرد و دعا میکرد، گاهی هم در تنهایی به دعا مشغول میشد.
مولانا ترجمانی زیبا از این مضامین دارد:
دعاها اندر این مَه مستجاب است / فلکها را بدَرّد آهِ روزه
از اوقات بابرکتی که همیشه دعا در آن قبول میشود و در رمضان بهطور خاص، وقت سحر است. در رمضان فرصت دعا در این وقت بابرکت برای همۀ روزهداران میسر است چون برای تناول سحری در آن هنگام بیدارند. پس چه زیباست که لحظاتی را به دعا و نیایش با پروردگار اختصاص دهند و از برکات این وقت بهرهها برگیرند.
همۀ لحظات رمضان بابرکت است و در هر لحظه از شب و روزش دعاها قبول و گردنهایی از آتش جهنم آزاد میشوند. شاید با ناله و دعایی نام تو هم در لیست فائزین نوشته شود و بلیت ورود بهشت تو را عطا کنند. «فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ» شیخ احمد سرهندی رحمهالله میفرماید: به برکت هر دقیقه از این ماه ابدالها و اولیای خدا به وجود میآیند و تربیت میشوند.
در این ماه مهربان و موسم اجابت اگر دعا نکردیم، اگر مغفرت نشدیم و اگر رحمت الله را به جوش نیاوردیم، کسی جز خودمان ملامت نیست. اگر اکنون دعا نکنیم کَی دعا خواهیم کرد؟ نخواهد ماند این یخ، زود بفروش