کتابخانه ملی سوریه موسوم به کتابخانه اسد از جمله اماکن فرهنگی سوریه است که هر روز میزبان شمار زیادی از عاشقان علم، هنر، ادب و کتاب نه فقط از این کشور بلکه از دیگر کشورهای جهان است.
اشتراک گذاری :
مساحت اين كتابخانه ۹طبقه ۲۲هزار متر مربع است و علاوه بر اين كتابخانه ملي سوريه داراي ۶هزار متر مربع فضاي سبز مي‌باشد. كتابهاي موجود در كتابخانه در يك تقسيم بندي كلي به دو بخش كتابهاي چاپي و خطي تقسيم شده و از مجموع ۶۲۰هزار كتاب موجود در آن ۶۰۰هزار عنوان كتاب چاپي و ۲۰هزار عنوان نيز كتاب خطي است . كتابهاي موجود در اين كتابخانه به چند شكل مختلف تهيه و تامين مي‌شود كه اولين و مهم‌ترين آن خريد از موسسه‌هاي انتشاراتي شركت‌كننده در نمايشگاه بين‌المللي كتاب دمشق است كه هر سال در اين كشور برگزار مي‌شود. دريافت كتاب به صورت هديه از افرادي كه مايل به اهداي كتاب هستند و همچنين خريد كتابهاي خاص از دارندگان آنها نيز دو روش ديگر تامين كتاب براي كتابخانه ملي سوريه است . علاوه بر اين كتابخانه مزبور بر اساس قراردادهاي همكاري كه با ساير كتابخانه‌ها دارد اقدام به مبادله كتاب با كتابخانه‌هاي ملي ساير كشورها مي كند و اين نيز يكي از شيوه‌هاي تامين كتاب براي كتابخانه ملي سوريه است. در اين ارتباط مسوولان كتابخانه مزبور فهرست كتب موجود در اين كتابخانه را براي كتابخانه‌هاي ملي ديگر كشورها ارسال كرده و متقابلا فهرست كتب آنان را نيز دريافت مي‌كنند تا از اين طريق نيازهاي كتابخانه را با دريافت كتاب‌هايي كه وجود ندارد ، برطرف كنند و متقابلا نيز كتابهاي مورد نياز كتابخانه‌هاي ملي طرف همكار را تامين مي‌كنند. در كتابخانه ملي اسد از هر مولف پنج نسخه كتاب وجود دارد كه دو نسخه در بخش امانات و يك نسخه در آرشيو ملي نگهداري مي‌شود و دو نسخه ديگر نيز براي تبادل با كتابخانه‌هاي خارجي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. جمعيت جهاني كتابخانه نيز هر سال فهرست جديدترين كتاب منتشره را ارسال مي كند و كتابخانه ملي سوريه نيز از آن براي تهيه و تامين كتابهاي مورد نياز خود استفاده مي‌كند. در طبقه اول اين كتابخانه، يك قسمت به عرضه كتابهاي جديد اختصاص دارد كه هر هفته، كتابهاي جديد منتشره در زمينه‌هاي مختلف در آن قرار داده شده و در معرض ديد قرار مي‌گيرد، سپس كتاب‌ها به قفسه‌ها ي مخزن منتقل شده و كتابهاي جديد جاي آن را مي‌گيرد. امكان استفاده از اين كتابخانه براي عموم حتي خارجي‌ها وجود دارد و افراد مي‌توانند پس از دريافت كارت ورود به كتابخانه از كتابهاي آن به شكل رايگان استفاده كنند. جست و جو در بين كتابهاي كتابخانه نيز از طريق موضوعي، نام كتاب يا مولف آن ، تاريخ چاپ و يا انتشارات انجام مي‌شود و بر اساس آمارهاي موجود هر روز بيش از يك هزار و يكصد نفر به اين كتابخانه مراجعه مي‌كنند. كتابخانه ملي اسد با ۴۰۰نفر پرسنل در دو نوبت كاري صبح و عصر به مدت ۱۲ ساعت از ۸صبح تا ۸شب فعاليت مي‌كند. كتب خطي اين كتابخانه نيز با ۲۰هزار نسخه كتاب از بخش‌هاي مهم كتابخانه ملي اسد است كه در اين بخش يك نسخه از كتابهاي مزبور كپي گرفته شده در معرض ديد عموم قرار دارد و نسخه‌هاي اصلي در مكان‌هاي خاص و مطابق با استاندارد جهاني نگهداري مي‌شود. براي ارايه كتابهاي خطي در اين كتابخانه از آنها يك تصوير و كپي تهيه شده و در اختيار درخواست‌كنندگان به صورت ميكروفيلم در اتاق‌هاي ويژه قرار مي گيرد و نسخه اصلي به هيچ وجه در معرض ديد قرار ندارد . قديمي‌ترين كتب خطي در اين كتابخانه متعلق به سال‌هاي ۲۱۰و ۲۶۶هجري قمري است كه جزو كتب نادر مي‌باشد. نسخه‌هاي خطي در قفسه‌ها به گونه‌اي قرار داده مي‌شوند كه امكان ورود هوا به داخل صفحات وجود نداشته باشد و درجه حرارت ۱۷تا ۲۰و رطوبت ۴۵تا ۵۰نگهداري مي‌شود. همچنين از ورود گرد و غبار يا دود به محل نگهداري نسخه‌هاي خطي جلوگيري مي شود. كاغذهاي نسخه‌هاي خطي در اثر گذشت زمان از بين رفته و شكسته مي‌شوند از همين رو در طول سال، نسخه‌هاي خطي به طور دوره‌اي و مرتب، ترميم مي‌شوند و قبل از ترميم، كاملا مورد بررسي قرار گرفته تا نوع كاغذ و جوهر آن و تاثير استفاده از آب يا مواد ترميم‌كننده ، مشخص شود به گونه‌اي كه در اثر ترميم، رنگ آن حفظ شود به همين منظور از رنگ‌هاي طبيعي استفاده مي‌شود. هنگامي كه حافظ اسد رئيس جمهور فقيد سوريه دستور ساخت كتابخانه را صادر كرد، برخي كشورها براي كسب امتياز طراحي و ساخت آن با يكديگر به رقابت پرداختند كه در نهايت مهندس بولون امتياز طراحي اين كتابخانه را از آن خود كرد اما بناي كتابخانه از سوي بنياد مسكن نظامي سوريه انجام گرفت. امكان تماس تلفني با كتابخانه و كسب اطلاعات در مورد كتاب مورد نظر وجود دارد و اين اقدام از طريق تماس با سايت اينترنتي انجام مي‌گيرد و پاسخ ها از طريق ايميل نيز قابل ارسال است. كتابخانه ملي سوريه علاوه بر اختصاص يك طبقه از ساختمان خود به انبار نگهداري كتاب‌ها ، داراي سالن سمعي بصري، سالن تبادل با سازمان ملل، سالن نگهداري از بخشنامه‌هاي ملي و يك سالن براي افراد نابينا و يا كم بينا است كه در آن خدمات لازم به اين افراد ارايه مي‌شود و براي افراد كم بينا امكان بزرگ كردن خط كتاب‌ها با استفاده از تجهيزات خاص در اين كتابخانه وجود دارد. كتابخانه اسد همچنين داراي سالن‌هاي مطالعه نشريات قديم و جديد، هنر، معماري، زبان، ادبيات، دين، علوم اجتماعي، تاريخ، جغرافيا، ترجمه، علوم نظري و تطبيقي، دانشجويان، اينترنت، سازمان ملل متحد، قوانين منتشره در روزنامه‌هاي رسمي، نشريات حزب بعث، سخنراني‌هاي رييس جمهور و كتب خطي است مديريت‌هاي موجود در كتابخانه ملي سوريه نيز شامل امانت، تامين كتاب ، فهرست‌گذاري ، دسته بندي، اسناد، كتب خطي، چاپخانه، ترميم كتب خطي ،اداري - حقوقي، فني، حسابداري - مالي، دفتر مدير كل است. همچنين سالانه دهها سخنراني، همايش، شب شعر، جشنواره موسيقي، نمايشگاه هنري، يادبود، نمايش فيلم مستند و هفته‌هاي فرهنگي ديگر كشورهاي جهان از جمله كشورهاي عربي در كتابخانه برگزار مي‌شود. تبادل كتاب كتابخانه ملي اسد با جمهوري اسلامي ايران نيز از طريق سفارت و رايزيي فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران يا اتباع ايراني عازم به سوريه انجام مي‌گيرد. در اين ارتباط جمهوري اسلامي ايران با ارسال دوره‌اي كتابهاي جديد منتشره به خصوص كتب مرجع همكاري خوبي با كتابخانه ملي سوريه دارد و علاوه بر اين در فهرست برداري نسخ خطي فارسي اين كتابخانه نيز كه نيازمند فردي فارسي زبان است با مسوولان آن همكاري مي‌كند. علاوه بر اين دو طرف با تبادل ميكروفيلم‌هاي موجود بين كتابخانه‌هاي ملي سوريه و ايران و همچنين كتابخانه آيت الله مرعشي همكاري گسترده براي تكميل نسخ خطي موجود در كتابخانه‌هاي يكديگر دارند.
