رمضان عبداللّه یکی از نخبگان سیاسی تأثیرگذار بر خط مشی جنبش جهاد اسلامی

حوزه بین الملل خبرگزاری تقریب- فاطمه جباری: رمضان عبدالله شلح، دبیر کل سابق جنبش جهاد اسلامی فلسطین متولد 1 ژانویه 1958 در محله «الشجاعیة» شهر غزه بود. در خانواده‌ای جهادی به دنیا آمد که 11 فرزند داشتند؛ پس از گذراندن دوران تحصیلات متوسطه برای تحصیل در رشته اقتصاد به مصر رفت و سال 1981 از دانشگاه «الزقازیق» این کشور مدرک کارشناسی اقتصاد گرفت. در آنجا با شهید فتحی شقاقی آشنا شد. سال 1978 پیشنهاد تشکیل یک سازمان جهادی را داد. فتحی شقاقی به او گفت که گروهی به نام «طلایه داران اسلامی» را تأسیس کرده است و رمضان عبدالله به او پیوست. او تعداد زیادی از دانشجویان فلسطینی در مصر را به این گروه ملحق کرد. کسانی که مقدمه تشکیل جنبش جهاد اسلامی در آینده ای نه چندان دور شدند.

پس از آن به غزه بازگشت و در دانشگاه اسلامی شهر غزه به عنوان استاد اقتصاد مشغول به تدریس شد. خطبه های جهادی شلح در این دوره موجب غضب صهیونیست‌ها شد و وی را به اقامت اجباری در خانه محکوم کرده، از کار در دانشگاه محروم کردند.

سال 1986 برای تحصیلات تکمیلی به لندن رفت. سال 1990 از دانشگاه «دورهام» انگلستان دکترای اقتصاد گرفت. پس از آن به کویت رفت و در آنجا ازدواج کرد. پس از ازدواج به انگلستان رفت و بعد به آمریکا رفت و بین سال های 1993 تا 1995 در دانشگاه فلوریدای جنوبی به عنوان استاد مطالعات خاورمیانه مشغول تدریس اقتصاد شد.

سال 1995 با هدف بازگشت به فلسطین به سوریه رفت. در آنجا با دکتر فتحی شقاقی دیدار کرده و 6 ماه با هم اقداماتی را ترتیب دادند که هدف از آن اقدامات توسعه اقدامات جهادی در فلسطین بود. اما در همین زمان دکتر فتحی شقاقی توسط موساد، دستگاه جاسوسی رژیم صهیونیستی ترور شد. در همین زمان در نشست جنبش جهاد اسلامی به عنوان دبیرکل جنبش انتخاب شد.

سال 2017 نیز پلیس فدرال آمریکا، اف بی آی رمضان عبدالله محمد شلح را در کنار 26 شخصیت دیگر، در فهرست تحت تعقیبان قرار داد. علاوه بر این اتحادیه اروپا، انگلستان، ژاپن، کانادا، استرالیا و نیوزلند نیز وی را در فهرست تحریم قرار داده بودند.

رمضان عبد الله در مراکز اسلامی لندن به انجام فعالیت‌های پژوهشی پرداخت و از آنجا راهی کویت شد. در آنجا ازدواج کرد و دوباره به لندن بازگشت. وی این شهر را به مقصد شهر تامبا در ایالت فلوریدا آمریکا ترک گفت و در آنجا مدیر مرکز پژوهشی «اسلام و جهان» و سردبیر نشریه «نگاه اسلامی» شد.

در دوره دبیرکلی رمضان عبدالله، جنبش جهاد اسلامی به عنوان یکی از قدرت های مقاومت مطرح شد. اوج این نمود را در جنگ 2014 جنبش جهاد اسلامی به نمایش گذاشت هنگامی که با موشک‌های دوربرد، تل آویو و نتانیا در 70 و 120 کیلومتری نوار غزه را هدف قرار داد.

با شهادت دکتر فتحی شقاقی دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین رمضان عبدالله شلح جانشین او شد

با ترور دکتر فتحی شقاقی به دست موساد، دکتر رمضان عبدالله شلح در نشست جنبش جهاد اسلامی به عنوان دبیرکل این جنبش انتخاب شد.

چند سال بعد، در جریان انتفاضه دوم، صهیونیست‌ها او را به عنوان یکی از عاملان عملیات‌های جهادی و یکی از خطرناکترین دشمنان خود معرفی کردند و در سال 2003 نیز دولت آمریکا رمضان شلح را به اتهام اقدامات تروریستی تحریم کرد و در لیست سیاه خود قرار داد و برای ترور یا دستگیری او جایزه 5 میلیون دلاری تعیین کرد.

اعضای سازمان، با پنهان کاری کامل، ابتدا ترتیب سفر وی به سوریه را دادند و پس از اطمینان از سلامتش، او را به عنوان دبیرکل جدید جنبش جهاد اسلامی فلسطین معرفی کردند.

دستگاه‌های امنیتی اسراییل طی ماه‌های گذشته که تعداد عملیات شهادت طلبانه در سرزمین‌های اشغالی بالا رفته بود، در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که طراحی، هدایت و اجرای اکثر آنها در این اردوگاه انجام شده است.

همه جستجوها به یک نام ختم می‌شد: «محمود طوالبه». معلوم شد که او فرمانده شاخه نظامی سازمان جهادی اسلامی فلسطین در اردوگاه جنین است. هدف اصلی حمله به اردوگاه، در حقیقت دستگیری یا کشتن این فرمانده بود.

نبرد در اردوگاه جنین 2 هفته طول کشید و در نهایت حتی نتوانستند جنازه محمود طوالبه را ببینند. محلی را که محمود و یارانش، پس از مدت‌ها جنگ و گریز در آن سنگر گرفته بودند شناسایی کردند و با هلی‌کوپترهای آپاچی، آنقدر مهمات کوبیدند تا یقین حاصل شود که کسی زنده نمانده است.

پس از آواربرداری، جز مقدار معدودی جسدهای پاره پاره غیرقابل شناسایی، چیزی به دست نیامد. از آن طرف، ارتش صهیونیستی نیز با حدود 20 سرباز ارتش اسراییل، درون کیسه‌های حمل جسد از جنین خارج شد.

«محمود طوالبه» در زمان شهادت 22 ساله بود، یعنی هنگام تاسیس سازمان جهاد اسلامی توسط دکتر فتحی شقاقی، یکی-دو سال بیشتر نداشت و تنها یک نفر از نسلی بود که هنگام رهبری دکتر رمضان عبدالله بر سازمان جهاد اسلامی، به آن پبوسته و تربیت شدند.

استاد اقتصادی که غالبا پیش‌بینی می شد دوران مسئولیتش به افول سازمان جهاد اسلامی و اکتفای آن به فاز سیاسی ختم شود، طی کمتر از یک دهه موفق شد سطح عملیاتی را در شاخه نظامی تا جایی بالا ببرد که برای حذف یک فرمانده کم سن و سالش، نخبه گان ارتش صهیونیستی برای حذف اووارد عمل شدند و هزینه های سنگین آن را هم به گردن گرفتند.

سه سال بعد از شهادت «طوالبه»، صهیونیست‌ها نوار غزه را تخلیه کرده و از آنجا عقب نشینی کردند. عملیات های ضدصهیونیستی رزمندگان «گروهان های قدس» (شاخه نظامی جهاد اسلامی) در صدر عواملی قرار داشت که «آریل شارون» را وادار به اتخاذ چنین تصمیمی کرد.

در جنگ‌های چند گانه غزه نیز، رزمندگان جهاد اسلامی، دوشادوش مجاهدان حماس، نبرد زمینی سختی را با صهیونیست ها تجربه کردند اما از همه این موارد مهمتر، جنگ موشکی بود.

با پیگیری‌های رمضان عبدالله، سازمان جهاداسلامی فلسطین، موشک را به عنوان سلاحی استراتژیک وارد جنگ‌های خود علیه صهیونیست‌ها کردند و یگان‌های موشکی قدرتمندی در غزه تشکیل دادند.

حالا دیگر جهاد اسلامی، سازمانی کوچک نبود که کارنامه عملیات سالانه‌اش به چند عملیات استشهادی محدود شود. حالا جهاد اسلامی فلسطین، در وزن کشی های سیاسی و نظامی اسراییل، جایگاهی منحصربفرد داشت و همه اینها مرهون رهبری پخته، مومنانه و مدبرانه دکتر رمضان عبدالله بود؛ مردی که با الگوبرداری صحیح از نبردهای حزب الله لبنان با صهیونیست‌ها در دهه 90 میلادی، موفق به تکرار آن الگو در سرزمین های اشغالی شد و نتایج درخشانی برای مردم و سرزمین اش به دست آورد.

مهر ماه سال ۱۳۹۷ شمسی بود که به علت بیماری رمضان عبداللّه، دفتر سیاسی جنبش جهادی اسلامی «زیاد نَخاله» را به عنوان دبیرکل جدید معرفی کرد و از همان روزگار تا شب گذشته مصادف با هفدهم خرداد سال ۱۳۹۹ با بیماری دست و پنجه نرم می‌کرد و سرانجام پس از عمری مجاهده و مبارزه در راه آرمان فلسطین، از دنیا رفت.

مرحوم رمضان عبداللّه، از جمله فعالان سیاسی فلسطین است که از سیر فکری و عملی با ثباتی برخوردار بوده و همواره از گزینه مقاومت در برابر رژیم فلسطینی به عنوان مهم‌ترین راهبرد فراروی جامعه فلسطینی در جهت احقاق حقوق خویش دفاع می‌کرد.

تربیت مذهبی و گرایش‌های استقلال طلبانه رمضان عبداللّه مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ثبات فکری و سیاسی وی در طول سالیان متمادی فعالیت سیاسی او به شمار می‌آید که هیچ‌گاه تحت تأثیر مصلحت اندیشی سیاسی، تضعیف و تحلیل نگرفت.
با توجه به محدودیت‌های حاکم بر جامعه سیاسی فلسطین و فشار رژیم صهیونیستی بر ساختار سیاسی آن، آراء و رویه سیاسی نخبگان فلسطینی از نقش قابل توجهی در تعیین خطوط راهبردی احزاب و تشکل‌های سیاسی است.

از همین رو می‌توان گفت رمضان عبداللّه یکی از نخبگان سیاسی تأثیرگذار بر خط مشی و راهبردهای سیاسی جنبش جهاد اسلامی بود که با تأکید بر مقاوت مسلحانه، هزینه‌پردازی رژیم صهیونیستی را یگانه راهکار آزادی فلسطین از اشغال رژیم اسرائیل می‌دانست.

امید فراوان بود که او نیز در صفوف اقامه کنندگان نماز فتح در مسجدالاقصی باشد اما تقدیر الهی به گونه ای دیگر رقم خورد او یکی از رویش‌های انقلاب اسلامی در منطقه بود. فردی مبارز، جهادی، دانشگاهی، معتقد و متدین، عاشق امام و رهبری و بصیر. خود را سرباز حاج قاسم می‌دانست. خدایش بیامرزد که حق فرزندی را نسبت به سرزمین‌اش و حق برادری را نسبت به ما ادا کرد.

واکنش برخی از مقامات داخلی و خارجی به در گذشت دبیر کل سابق جنبش جهاد اسلامی:

* مقامات ایران
رئیس جمهوری کشورمان در پیامی با تسلیت درگذشت دکتر «رمضان عبدالله» دبیرکل سابق جنبش جهاد اسلامی فلسطین اظهار داشت: «ضایعه درگذشت مبارز راه آزادی و دبیرکل سابق جنبش جهاد اسلامی فلسطین، دکتر رمضان عبدالله، موجب تأثر و اندوه فراوان شد.این مجاهد و اندیشمند وارسته و پرتلاش عرصه مبارزه علیه رژیم غاصب صهیونیستی، تمامی عمر پربرکت خود را وقف حمایت و دفاع از آرمان مردم مظلوم فلسطین نمود و منشآ خدماتی ماندگار در تاریخ مبارزان این کشور گردید که همچون چراغی فراروی نسل‌های آینده در عرصه جهاد و مقاومت خواهد بود. اینجانب این مصیبت وارده را به ملت شریف فلسطین، همرزمان و همه گروه‌های جهادی این کشور و خانواده محترم آن مرحوم تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند بزرگ برای ایشان علو درجات و همجواری با شهدای فلسطین و برای عموم بازماندگان صبر و سلامتی مسألت دارم.»

یادگار گرامی امام (ره) نیز طی پیامی در گذشت رمضان عبدالله را تسلیت گفت.متن پیام آیت الله سید حسن خمینی بدین شرح است: «درگذشت برادر مجاهد جناب آقای دکتر رمضان عبدالله (رحمت الله علیه) باعث تأثر شد. مجاهدی خستگی ناپذیر که در کوران حوادث تلخ و فاجعه بار فلسطین اشغالی با عزمی جزم و با استمداد از خدای بزرگ، انقلاب اسلامی ایران و اندیشه امام خمینی (س) را الگوی خود و سازمان جهاد اسلامی می شناخت و برای آزادی قبله اول مسلمانان لحظه ای آرام و قرار نداشت.عشق او و برادر شهیدمان مرحوم فتحی شقاقی به امام بزرگوارمان از نمونه‌های خوب و جلوه‌های ارزشمند انقلاب جهانی اسلامی است. خدای متعال ایشان را با اولیاء خود محشور دارد و به همرزمان و برادرانش در سازمان جهاد اسلامی صبر و اجر عنایت دارد.»

دکتر علی اکبر ولایتی مشاور امور بین الملل مقام معظم رهبری هم در پیامی درگذشت رمضان عبدالله شلح دبیرکل سابق جنبش جهاد اسلامی فلسطین را تسلیت گفت.متن پیام به این شرح است:«خبر درگذشت جناب آقای دکتر رمضان عبدالله، مبارزی مخلص و از پایه‌گذاران جنبش جهاد اسلامی فلسطین که عمر با برکت خویش را در راه مبارزه برای آرمان‌های ملت مظلوم فلسطین و قدس شریف به کار گرفت موجب تاثر و تالم فراوان گردید.دکتر رمضان عبدالله به عنوان شخصیتی آگاه و متفکر، دلسوز، مخلص و خستگی ناپذیر در راه مقاومت و مبارزه، گام‌های ارزشمند و ماندگاری را از خود در اذهان همه آزادی خواهان به ویژه ملت بزرگ ایران و فلسطین به نیکی و بزرگی ثبت و ضبط نمود و بدون شک مسیر عزتمند این مجاهد نستوه در حمایت از آرمان‌های مردم مظلوم فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی تا دستیابی به پیروزی ادامه خواهد داشت. اینجانب ضمن تسلیت درگذشت ایشان به مردم شریف فلسطین و همچنین دبیر کل جدید جنبش جهاد اسلامی جناب آقای زیاد النخاله و همه مبارزان و همرزمان آن مرحوم در جبهه مقاومت، از درگاه خداوند متعال رحمت و غفران واسعه الهی مسئلت می‌نمایم.»

محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی هم با صدور پیامی درگذشت رمضان عبدالله شلح را تسلیت گفت.در پیام قالیباف آمده است:«درگذشت مجاهد مخلص و یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های مقاومت اسلامی و انسانی در راه آرمان فلسطین و آزادسازی قدس شریف، جناب آقای دکتر رمضان عبدالله شلح، بی‌شک در دل تمامی دلبستگان به آرمان مقاومت و انبوهی از آزادی‌خواهان و انسان‌دوستان جهان، موجی از اندوه ایجاد کرد.ایشان در طول عمر پر برکت خود، لحظه‌ای از مبارزه با غدۀ سرطانی رژیم جنایتکار و غاصب صهیونیستی دست برنداشت و بی آنکه اندکی خوف و حزن در دل داشته باشد، بی‌وقفه در راه مبارزۀ موثر با بزرگترین دشمن بشریت از طریق متحد کردن تمامی دلبستگان به آرمان فلسطین کوشید. اینجانب درگذشت آن مجاهد فی سبیل الله را به عموم مردم شریف و مقاوم فلسطین، گروه‌های مقاومت اسلامی، مجاهدان جنبش جهاد اسلامی فلسطین به خصوص به جناب آقای زیاد النخالة دبیر کل جهاد اسلامی و خانوادۀ معزز و مکرم آن مجاهد فقید تسلیت می‌گویم و سربلندی و پیروزی مجاهدان فلسطینی و همرزمان آن مرحوم را صمیمانه از خداوند متعال مسئلت می‌کنم.»

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز در پیامی ضمن تسلیت به مناسبت درگذشت دبیرکل فقید جنبش جهاد اسلامی فلسطین، اعلام کرد: «رمضان عبدالله همواره علاقه‌مند و دلسوز پیشرفت ایران اسلامی به عنوان پشتوانه و حامی مردم تحت ستم فلسطین بود.با نهایت تاثر و تاسف از خبر ضایعه درگذشت دکتر رمضان عبدالله شلح دبیرکل فقید جنبش جهاد اسلامی فلسطین بعد از عمری مجاهدت و مبارزه و تلاش مخلصانه و فداکارانه در راه آرمان مقدس فلسطین و قدس شریف اطلاع یافتم.

دکتر رمضان عبدالله به علاوه شخصیتی متواضع، اندیشمند، متفکر و خوش فکر بود که با اشراف عمیق به روند تحولات در منطقه و جهان، دغدغه و اهتمام ویژه‌ای به تقویت وحدت در بین آحاد مردم و گروه‌های فلسطینی و جهان اسلام داشت. اینجانب این ضایعه را به آحاد ملت غیور فلسطین به خصوص آقای زیاد النخاله دبیرکل جدید جنبش جهاد اسلامی و همه همرزمان ایشان در گروه‌های مقاومت و نیز خانواده محترم ایشان تسلیت عرض می‌کنم و یقین دارم یاد و خاطره ایشان در وجدان همه ملت‌های آزادیخواه جهان به خصوص ملت فلسطین و ایران به عنوان نمادی از مقاومت و مبارزه باقی خواهد ماند.»

* گروههای فلسطینی

«زیاد النخاله» دبیرکل فعلی جنبش جهاد اسلامی فلسطین درگذشت رمضان عبدالله را به ملت فلسطین و امت عربی و اسلامی تسلیت گفت. «یوسف الحساینه» عضو دفتر سیاسی جهاد اسلامی فلسطین هم با انتشار متنی اعلام کرد، رمضان عبدالله قلبها را پر از عشق به فلسطین و جهاد در راه آن کرد. «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس هم گفت: فلسطین و امت اسلام امروز یک فرمانده مجاهد که پرچم مقاومت را به دست داشت و جنبشی بزرگ از جنبش‌های مقاومت و جهاد را رهبری می‌کرد، از دست داد. جنبش فتح هم درگذشت رمضان عبدالله شلح را به امت‌های عربی و اسلامی و تمامی آزادگان جهان تسلیت گفت و همزمان «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان نیز اعلام کرد: ما یک شخصیت ملی بزرگ را از دست دادیم.

* حزب‌الله لبنان

حزب‌الله لبنان هم با صدور بیانیه‌ای درگذشت «رمضان عبدلله شلح» دبیرکل سابق جنبش جهاد اسلامی فلسطین را تسلیت گفت.در این بیانیه آمده است: او همانند یک رهبر خردمند و مجاهد بزرگ بود که با عزیمتش از این دنیا، شخصیتی برجسته از سران مقاومت در دوره جدید را از دست دادیم. حزب‌الله در این بیانیه به مردم فلسطین و خانواده وی و رهبران جنبش جهاد اسلامی فلسطین و در صدر آن‌ها «زیاد النخاله»، تسلیت گفت و افزود: النخاله پیشوا و متولی راه «دکتر رمضان عبدالله» و «شهید دکتر فتحی شقاقی» است و ما همیشه در کنار آن‌ها خواهیم ماند؛ همانطور که همیشه در موقعیت‌های مختلف پشتیبانشان بوده‌ایم و در کنار آن‌ها راه این عزیزان را ادامه می‌دهیم.

* انصارالله یمن

دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن نیز بیانیه‌ای به مناسبت درگذشت «رمضان عبدالله شلح» دبیرکل سابق جهاد اسلامی فلسطین صادر کرد و افزود: با ناراحتی و اندوه فراوان خبر فوت دبیرکل سابق جهاد اسلامی دکتر «رمضان عبدالله» را پس از یک زندگی سرشار از جهاد، بخشش و تلاش سخت برای مقابله با رژیم غاصب صهیونیستی دریافت کردیم.انصارالله افزود: دکتر شلح مواضع واضح و آشکاری در قبال محور مقاومت داشت و همین مواضع، وی را به فرمانده‌ای بی‌نظیر و دوراندیش تبدیل کرده بود.

* جنبش «۱۴ فوریه» بحرین

«جنبش حامیان جوانان انقلاب ۱۴فوریه» بحرین هم از «رمضان عبدالله شلح» به عنوان یکی از فرماندهان با تجربه گروه‌های مقاومت اسلامی فلسطین نام‌ برد که نقش مهمی در مقابله با رژیم صهیونیستی داشت و تاکید کرد که راه این مجاهد در راه خدا ادامه خواهد یافت.

انتهای پیام/