برگزاری وبینار «نقش دانشمندان و نخبگان مسلمان در مواجهه با بلایا و مصائب»
در سومین روز برگزاری سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، وبینار «نقش دانشمندان و نخبگان مسلمان در مواجهه با بلایا و مصائب»برگزار شد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب ،نماینده ولی‌فقیه در سازمان حج و زیارت در این وبینار با طرح پرسشی مبنی بر اینکه وظیفه علما در رابطه با بلایا و مصائب در برابر مردم چیست؟ گفت: عالم مثل کعبه است همانطور که کعبه دارای مقام بالایی برای انسان است فقها و علما نیز دارای مقام برتر برای جوامع اسلامی هستند، پیامبر اکرم(ص) در حدیثی می‌فرمایند «فقها رهبران دین هستند و باید مردم را راهنمایی و همواره بر علم خود بیافزایند».
نماینده ولی‌فقیه در سازمان حج و زیارت با اشاره به دومین وظیفه علما در بلایا و مصائب تصریح کرد: تعاون و همیاری در تمام حالات از دیگر وظایف عالمان دینی است، از وقتی که از پیامبر(ص) سوال می‌پرسند «احب الناس در نزد خداوند کیست؟ پیامبر اکرم(ص) فرمودند: آن کسی که نفعش از همه بیشتر به مردم برسد محبوب خداوند است»، در آیات قرآنی نیز این مورد وارد شده است. در آیه 31 سوره مریم نیز برخی گفته‌اند منظور از «مبارکه» را به این منظور تفسیر کردند که نفع، سود و بهره‌مندی به جامعه برسد.
حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با تاکید بر این موضوع که در سختی‌ها و مصائب علما باید جامعه را آرام کنند، یادآور شد: فردی که نفعش به جامعه می‌رسد ثواب و پاداش‌‌اش در نزد خداوند بسیار زیاد است، از جمله مواردی که در این رابطه وارده شده است ثواب حج عمره و دو ماه روزه قبول شده است. در حدیثی نیز آمده است «خداوند برای فردی که نفعش به بندگان می‌رسد دو فرشته را می‌گمارد تا حاجات و نیازهای او را روا سازند و برایش طلب مغفرت کنند».
وی افزود: تعاون و همیاری مومنانه در مسائل اجتماعی از جمله وظایف عالمان است، در حالی که در ابتدای شیوع ویروس کرونا شاهد این بودیم که برخی از مردم در کشورهای دیگر هجوم برده در حالی که مردم کشورهای اسلامی از آنچه نیاز نداشتند بخشش می‌کردند، نقش علما نقش حمایت‌گری و نظارتی است و از این طریق است که مردم خود وارد عرصه می‌شوند.
سپس، آیت الله شیخمحمد جواد فاضل لنکرانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه این وبینار اظهار داشت: هرساله بشر به باب وحدت در بین مسلمانان بیشتر از گذشته پی می‌برد، قرآن، سیره پیامبر اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع) همواره بر موضوع وحدت تأکید داشتند، اگر به کتب فقهی علمای شیعه و سنی نیز مراجعه کنیم شاهد خواهیم بود که همگی در امر وحدت اتفاق نظر دارند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: ملاک اسلام با روایات متعدد بین علما در دو کلمه است، یکی اقرار به توحید و دیگری پذیرفتن رسالت و نبوت پیامبر اکرم(ص). اگر بخواهیم اجتهاد را در اسلام ملاک قرار دهیم هر زمانی یک عالمی یک اجتهادی می‌کند ممکن است اینها با یکدیگر متفاوت باشد، مثلا یکی بگوید کسی که برود زیارت قبر پیامبر(ص) کافر است این مسأله درست نیست خداوند ضابطه اسلام را برای ما تعیین کرده و ما نمی‌توانیم براساس اجتهاد ضابطه را داشته باشیم.
وی در پایان گفت: تمام علما می‌گویند ملاک مسلمانی شهادتین است و وحدت براساس آیات و سنت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) امری ضروری است، امروز مسلمانان بیش از هر زمان دیگری نیازمند وحدت هستند.
در ادامه، ماموستا عبدالرحمن مرادی امام جمعه اهل‌سنت کرمانشاه با اشاره به اینکه یکی از سوالاتی که در راستای وجود ویروس کرونا مطرح می‌شود، این است که آیا این ویروس عذاب یا امتحان الهی است؟ گفت: بررسی این دیدگاه‌‌ها متفاوت است، برای مومنین مشکلات بخشی از امتحان الهی است، خداوند اگر انسان را به حال خود رها کند، سرکش می‌شود و در آیات قرآنی آمده است که خداوند انسان را همواره با ابزارهای متفاوت امتحان می‌کند تا از این طریق صابرین مشخص شوند.
وی تصریح کرد: این ویروس یک امتحان الهی برای انسان‌ها است. شاید ما این امتحان را سخت و عذاب‌آور بینیم اما اینگونه امتحانات برای ارتقا درجه مومنین است. تمام دانشمندان تلاش کردند، اما به جایی نرسیدند و این درسی بود که انسان متوجه شود تا چه اندازه ناتوان است.
عبدالرحمن مرادی با ارائه راه‌کارهایی برای رفع بلایا گفت: از جمله این راه‌کارها تجدید ایمان و تقوا است؛ اگر تقوا داشته باشیم، درب‌های رحمت گشود می‌شود،راه دوم طلب استغفار و بخشش است، راه سوم اعتراف به گناهان و راه چهارم نیز انجام تسبیح و حمد الهی است. انسان با دعا کردن ارزش و قیمت پیدا می‌کند و خود را کوچک دیده و بزرگی را به خداوند نسبت می‌دهد.
آیت‌الله سید علیرضا عبادی، نماینده ولی‌فقیه در استان خراسان جنوبی در ادامه وبینار با بیان اینکه بحث وحدت مختص یک هفته نیست اظهار کرد: ایجاد وحدت در میان مسلمین سبب و علت خاص خودش را دارد، رمز مسائل ناخوشایند جوامع اسلامی این است که امور در برخی مواقع به عناصر بی‌تقوا سپرده می‌شود، از 200سال قبل که استعمارگر آمد و حداکثر استفاده را از جوامع اسلامی داشت تا به امروز به وحدت مطلوب نرسیده‌ایم، وحدت زمانی شکل می‌گیرد که امور به اهلش سپرده شود.
آیت‌الله عبادی تاکید کرد: مذهب به معنی راه شناخت دین است و هرآنچه هرکس به اسم دین مطرح می‌کند باید مبتنی بر منابع دینی و با اتکاء به دلایل دینی باشد، اگر به پیشینه تاریخی علمای شیعه و سنی مراجعه کنیم می‌بینم که آنها در عرصه‌های مختلف از جمله تجارت با یکدیگر بوده‌اند و این یعنی اصل در دین است نه مذهب.
وی در پایان خاطر نشان کرد : وی افزود: کشورهای اروپایی و دشمنان در جهان اسلام هر جنایتی می‌کنند و آن را به اسم مسلمانان تمام می‌کنند زیرا گروه‌های آنها از افراد بی‌دینی چون داعش و القاعده شکل گرفته است در حالی که حیثیت اسلام بر حقوق الهی و مردم بنا شده است. برای رهایی از این معضل باید امور را به دست اهلش بسپاریم.
همچنین لاله افتخاری، عضو هیأت مؤسس اتحادیه فرزندان شاهد در این وبینار ضمن قدردانی از برگزار کنندگان سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اظهار داشت : بلایا به دو دسته تکوینی و تشریحی تقسیم می‌شوند و آزمایش الهی خداوند از بشر نیز در همین دو دسته خلاصه می‌شود.
عضو هیأت مؤسس اتحادیه فرزندان شاهد خاطرنشان کرد: نکته مهم از منظر قرآن چگونگی مواجهه با بلایا است، برخی بلایا را نعمت و برخی مصیبت می‌دانند، بسیاری از انسان‌ها در مواجهه با بلایا نعمت‌های خداوندی را درک و شکرگزار باری تعالی خواهند بود اما در مقابل برخی به جای شکرگزاری از خداوند تفکرات قارونی را در پیش می‌گیرند.
وی افزود: یکی از حکمت‌های موجود در بلایا سنجش میزان صبر افراد است، در چنین شرایطی افراد با ایمان‌تر از افراد سست ایمان جدا می‌شوند و در این زمان‌ها است که رتبه بندگی افراد مشخص می‌شود، خیلی از افراد در این شرایط از غفلت بیرون می‌آیند و برخی اندک ایمان خود را هم از دست می‌دهند، بلایی که امروز جامعه بشری را با عنوان کرونا درگیر خود کرده است می‌تواند به نوعی نعمت و از طرفی یک مصیبت به شمار بیاید، در شرایط کرونا ضعف استکبار جهانی بر مدیریت جهانی کره زمین بر همگان آشکار شد و همه دیدند که یک ویروس چگونه این قدرت‌ها را زمین‌گیر کرد.
در ادامه این وبینار حجت‌الاسلام والمسلمین لطف‌الله دژکام، نماینده ولی‌فقیه در استان فارس تصریح کرد: شکست‌هایی که جامعه اسلامی تا به امروز از جریان کفر خورده است و مظلومیت‌هایی که مردم مسلمان کشیده و سرزمین‌هایی که از جوامع اسلامی جدا شده است، نشان می‌دهد برای وحدت امت اسلامی و عزت از دست رفته خود باید بیش از این تلاش کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین دژکام خاطرنشان کرد: امروز باتوجه به شرایطی که برای دنیا هم رقم خورده است باید حرکت‌های نخبگانی و علمی را بیشتر به میدان بیاوریم، متاسفانه یک نشریه فرانسوی ماه‌ها پیش به ساحت رسول اکرم(ص) توهین می‌کند و چندی بعد رئیس جمهور آن نیز با عنوان آزادی بیان آن را تایید می‌کند، بنابراین همه نخبگان و علما باید در عرصه فضای مجازی به میدان بیایند.
وی افزود: خوشبختانه دانشگاهیان در این زمینه کارهای خوبی را آغاز کرده‌اند. اما تمام آحاد امت اسلامی باید با روش‌های مختلف از همین هفته وحدت تا مبعث رسول اکرم(ص) در جهت حفظ شان و منزلت پیامبر(ص) کارهای خود را آغاز کنند، تا به همه دنیا نشان بدهیم که امت اسلامی یکپارچه از ساحت مقدس رسول اکرم(ص) حمایت می‌کند.
آیت‌الله محمد ابوالقاسم دولابی، نماینده مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه در دوران کنونی که بشریت با ویروسی به نام کرونا مواجه است باید ابعاد مختلف این ویروس مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار بگیرد، اظهار داشت: یکی از این نکات بحث بلایا و نقش آن در تقریب بین مذاهب اسلامی است، خداوند همواره بر این موضوع که انسان را امتحان می‌کند اشاره کرده است و تمام بشریت با سختی، گرسنگی، کاسته شدن اموال و ... مورد آزمایش قرار می‌گیرند. آنچه در قرآن به آن اشاره شده است بشارت به صابرین است.
نماینده مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: یکی از برکات کرونا این است که انسان به فکر مشکلات یکدیگر می‌افتد، به خصوص پیروان دین اهمیت بیشتری به هم نوع خود می‌دهند، ما مسلمانان خدای واحد، پیامبر واحد و قبله واحد و مشترک داریم، چرا باید با یکدیگر اتحاد نداشته باشیم، مسیر ما واحد است و باید اختلافات را کنار بگذاریم.
آیت‌الله ابوالقاسم دولابی تاکید کرد: از دیگر فواید کرونا این بود که به وسیله این ویروس نامرئی بسیاری از بیماری‌های روحی بشر درمان شد، زیرا انسان متوجه شد در قلبش به جز خدا نباید چیز دیگری وجود داشته باشد، خداوند به وسیله این ویروس حرص و طمع را کمرنگ و تکنولوژی که انسان فکر می‌کرد او را به بالاترین مرتبه رسانده است زیر سوال برد، بسیاری به خاطر قدرت کافر شده و یا نعوذ بالله در کنار خداوند چیزی را قرار می‌دادند.
در ادامه، آیت‌الله سید نصیر حسینی، نماینده ولی‌فقیه در استان کهکیلویه و بویراحمد » اظهار کرد: مسلمانان در ایمان مورد هجوم دشمنان قرار دارند و وظیفه ما در قبال جان انسان‌ها سنگین است و باید تلاش کنیم جان انسان‌ها حفظ شود و برای نجات جان انسان‌ها برنامه داشته باشیم.
وی ادامه داد: امروز تمام جوامع مسلمان و غیرمسلمان گرفتار مصائب هستند و قطعا همکاری تمام مسلمانان و دولت‌ها می‌تواند راه‌گشا باشد، راه برون‌رفت از این مصائب انسجام است، باید در کنار هم برنامه داشته باشیم و آن را اجرایی کرده و تبلیغ کنیم تا از این طریق قدرت خود را به نمایش بگذاریم.
آیت‌الله حسینی تاکید کرد: جهان اسلام سرمایه‌های بسیار زیادی در عرصه‌های اقتصادی، علمی، فرهنگی و... دارد، دعا و استغفار نیز یکی دیگر از ابزارهای ارزشمند در دست مسلمانان است که از تمام آنها باید بهره ببریم تا از این طریق بتوانیم راه نجات بشر را فراهم کرده و آسیب‌ها را کاهش دهیم.
سپس شیخ یعقوب شمس، امام جمعه اهل‌سنت کیش با اشاره به حفظ ضرورت وحدت در جوامع اسلامی اظهار کرد: امروز عالمان و اندیشمندان جهان اسلام درگیر ویروس کرونا شدند و همین امر تمام فعالیت‌ها را تحت الشعاع قرار داده است.
وی ادامه داد: یکی از رسالت‌های اندیشمندان جست‌وجوی راه‌های مطلوب و علمی پایدار برای رهایی بشریت از این معضل جهانی است. مصائب و بلایا بخشی از حکمت خداوند است، از طریق باورها و آموزه‌های دینی باید یک مشارکت وسیع و یاری رساندن به همگان را در دستور کار قرار دهیم.
امام جمعه اهل‌سنت کیش تاکید کرد: ما انتظار داریم علما و اندیشمندان جهان اسلام در رابطه با دفع این ویروس پیش‌قدم باشند، جایگاه دانشمندان اکنون بسیار حساس است چه در دوران کرونا و چه بعد از آن نیازمند برنامه و پیامهای مشترک برای عرضه به جهان هستیم و باید آثار زیان‌بار این ویروس را به حداقل برسانیم.
در پایان این وبینار، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب‌الله شعبانی، نماینده ولی‌فقیه در استان همدان » با طرح این موضوع که از زمان شیوع ویروس کرونا برخی به نقش علم و دین پرداختند و شبهاتی در این عرصه مطرح کردند، اظهار کرد: طبیعتا مساله علم و دین هردو نقش مهمی در زندگی بشریت ایفا می‌کند، خداوند مردم را امت واحده به روش تکوینی آفرید. عالم؛ عالم اسباب و مصوبات است و در این بین فرقی بین دین‌دار و غیردیندار نیست، به عبارتی دیگر برخی مسائل برای برخی انسان‌ها به صورت تکوینی یکسان است.
وی ادامه داد: اکنون باید ببینیم دین در این رابطه چه نقشی دارد، دین در مسائل تکوینی چهارچوب‌هایی را برای انسان تعریف می‌کند، داد و ستد در تمام عالم وجود دارد و نقش دین در این بین ایجاد چهارچوب در این عرصه است، نقش دیگر دین این است که تفسیر انسان را نسبت به عالم هستی تغییر می‌دهد، مجموعه عالم ماده مجموعه‌ای از عالم هستی است، وقتی نگاه انسان تغییر می‌کند که در فضای دینی قرار بگیرد، انسانی که در فضای دین تربیت شده باشد در تمام مراحل ایمان و تقوا دارد و از طریق برکات الهی به حیات طیبه می‌رسد.
وی در پایان گفت: انسان تربیت شده در فضای دینی تعامل‌اش با مصائب و گرفتاری‌ها متفاوت است، این همه کمک مومنانه از کجا آمد؟، هر میزان دین در جامعه توسعه پیدا کند عقلانیت بشر رشد بیشتری پیدا خواهد کرد، انسان هرچقدر عاقل‌تر شود به دین بیشتر گره می‌خورد.
محمد علی آذرشب مشاور دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی هم با اشاره به اینکه پس از تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی استراتژی‌های تقریبی تاسیس شد، تاکید کرد: برای شکل‌گیری وحدت در جهان اسلام کنفرانس‌های متعددی در کشورهای مختلف برگزار و حتی در برخی کشورها مجمع تقریب مذاهب راه‌اندازی شد و استراتژی تقریب نیز در زمان آیت‌الله تسخیری نوشته شد.
آذرشب یادآور شد: برای رسیدن به اتحاد و دوری از اختلافات این مجامع تاسیس و یکسری از مراکز به عنوان مرکز جهانی تمدن نوین اسلامی راه‌اندازی شده است و در سال‌های گذشته اعضای شرکت‌کننده در کنفرانس عضو این مرکز شدند.
وی در ادامه با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در هفته وحدت با اعضای شرکت‌کننده در این کنفرانس خاطرنشان کرد: دو موضوع در سخنان رهبر معظم انقلاب مورد تاکید بوده است، یکی بحث وحدت امت اسلامی و دیگری مساله تمدن نوین اسلامی است، این موضوع از مسائل روان‌شناختی و جامعه‌شناختی و تاریخی نشات می‌گیرد.
مولوی احمد سارمی،مدرس مدرسه علمیه احمدیه تربت‌جام در ادامه این وبینار بااشاره به اینکه خداوند به وسیله پیامبر اکرم(ص) انسانیت را از جهل به سمت علم، ضعف را به سمت قوت، پستی را به سمت بلندی، تفرقه را به سمت وحدت و از نزاع به سمت محبت هدایت نمود تا به مقام بهترین امت برای هدایت بشری نائل آمدیم، اظهار داشت: خداوند وحدت را به عنوان نعمت و تفرقه را به عنوان گودالی از آتش معرفی کرده است.
وی با اشاره به برخی از اتفاقات سال گذشته در جهان اسلام گفت: از جمله این حوادث شیوع ویروس کرونا بوده است، خداوند در قرآن گفته است «وقتی بیماری به وجود می‌آید نتیجه عملکرد خود انسان و نوعی مجازات است و در آیه 33سوره انفال خداوند راه رهایی از آن را توحید، تذکره، عمل به سیره رسول‌الله و استغفار و توبه بیان می‌کند.»
وی با بیان اینکه یکپارچگی مسلمانان باعث از بین رفت اسرائیل و کمک به ملت فلسطین است، گفت: یکی دیگر از حوادث اخیر جوامع اسلامی توهین مجله شارلو ابدی و اهانت رئیس جمهور فرانسه به پیامبر اسلام(ص) با عنوان آزادی بیان بوده است، پیامبری که همواره همگان را به محبت، همدلی و ایثار دعوت می‌کرد، توهین به پیامبر اکرم(ص) توهین به تمام انبیاء است و این لکه ننگ در جهان تا ابد بروی آنها خواهد ماند.
