سخنرانان نشست نقش قرآن کریم در تمدنسازی، این کتاب الهی را برترین مرجع برای ساخت فرهنگ نوین بشری خواندند و بر لزوم بازگشت مسلمانان به تدبر و تفکر در آیات قرآن تأکید کردند.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه سایر رسانه ها خبرگزاری تقریب به نقل از ایکنا؛ سومین نشست از سلسله نشستهاى تخصصى بينالمللى قرآنى بيست و دومين نمايشگاه بينالمللى قرآن كريم با عنوان «نقش قرآن کریم در تمدنسازی» شامگاه ۳۰ فروردین برگزار شد.
در این همایش نورالدین ابولحیه، مفسر قرآن از جمهوری الجزایر، محمدعلی میرزایی، رایزن فرهنگی اسبق ایران در لبنان و سیدحسن عصمتی، کارشناس امور قرآنی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سخنرانی کردند.
توحید و عدالت، دو ویژگی تمدن اسلامی
در ابتدا نورالدین بولحیه، مفسر قرآن از الجزایر گفت: هدف عالی قرآن کریم ایجاد تمدن است و بخش مهمی از آیات در قرآن به تمدنهای پیشین و سرنوشت آنها اختصاص دارد.
وی افزود: به طور کلی دو نوع تمدن وجود دارد تمدنهای توحیدی و تمدنهای شرکآلود. وی تمدن کنونی در جهان اسلام را تمدن مسلمین دانست و نه تمدن اسلامی زیرا تمدن کنونی بر اساس عمل و اندیشه افراد و نه تعالیم قرآنی بنا شده است.
بولحیه ادامه داد: تمدن اصیل اسلامی با کلمه اقرأ در آیه «اقرأ باسم ربک» آغاز میشود، یعنی بخوان به نام پروردگارت و نه به نام هوا و هوس فردی و این نکته بسیار مهمی است. خلفا و حکام اسلامی بر اساس معیارهای قرآنی عمل نکردند و رفتار آنها نشان میدهد که آنچه تمدن اسلامی خوانده میشود در واقع تمدن مسلمین است.
وی ادامه داد: تمدن اسلامی دو ویژگی دارد یکی توحید است و دیگری عدالت. دموکراسی کنونی نمیتواند نماینده تمدن مد نظر قرآن کریم باشد زیرا تمدن اسلامی باید بر پایه صدق و راستی باشد.
قرآن کریم برترین منبع برای ساختن تمدن نوین اسلامی است
وی جمهوری اسلامی را نمونه یک تمدن نوین موفق اسلامی خواند که دستاوردهای ارزشمندی در زمینه علمی و اخلاقی داشته است و میتواند الگوی سایر کشورها باشد.
قرآن، برترین مرجع تمدنسازی
در ادامه محمدعلی میرزایی، رایزن فرهنگی پیشین ایران در لبنان گفت: امروزه یک فرصت تاریخی برای ما در زمینه بهکارگیری عقلانیت برای بشریت به وجود آمده است. مرجعیت قرآنی تنها راه و برترین مسیر برای ساخت تمدن انسانی است. ما بر حدیث و سنت و عقل به عنوان مرجع و راهنمای خود تکیه میکنیم اما این مرجعیت دارای درجاتی است. مرجعیت قرآن بالاترین درجه و برترین مرجعیت در زمینه تمدنسازی است. متأسفانه مسلمانان در جهت تمدنسازی از قرآن استفاده نکردند و من بسیاری از مشکلات جهان اسلام را ناشی از دور بودن از قرآن میدانم.
وی افزود: مشکل انسان امروز، مشکل بیتوجهی به قرآن و رویکرد مادیگرا به تمدن است و این دلیل بسیاری از بحرانهای معاصر بشر است. قرآن بر بنا کردن تمدن بر عقل تأکید دارد و جهان مدرن توانایی عقلی و فکری انسان مدرن را برای تجدید و نوسازی تمدن افزای غیرمسلمانانش داده و این فرصت برای مسلمانان فراهم است.
میرزایی ادامه داد: منظور ما از «قرآن بسندگی» حذف حدیث و عقل نیست بلکه قرآن مهمترین منبع واقعی برای تمدنسازی است.
میرزایی گفت: خردگرایی در قرآن بسیار اهمیت دارد. مدرنیتهگرایان از سنت فکری اسلامی فاصله گرفتند و به سمت غرب گرایش پیدا کردند. اما قرآن با مرجعیت خود میتواند به انسان مدرن کمک کند. اینکه گفته میشود بنی امیه و بنی عباس در ساخت تمدن اسلامی نقش داشتند به هیچ وجه درست نیست. آنها از تمدن قرآنی فاصله گرفتند و به سمت قومگرایی و قبیلهپرستی رفتند.
وی ادامه داد: قرآن «کتاب» خوانده میشود که مفهومی تمدنی است و نه فردی و قومی و قبیلهای. قرآن پیش از آنکه کتاب احکام و فقه باشد کتاب تمدنسازی است و از نقاط ضعف تمدن کنونی فقدان اخلاق است که از نظر تعالیم قرآنی بسیار اهمیت دارد.
لزوم استفاده از علوم روز برای ساخت تمدن نوین اسلامی
در پایان عصمتی، گفت: من با سخن دکتر بولحیه موافقم که تمدن کنونی ما تمدن مسلمین است نه تمدن اسلامی.
وی افزود: تمدن یک میراث بشری است و از این نظر تفاوتی بین مسیحی، مسلمان، بودایی و ... وجود ندارد. من معتقدم همانگونه که رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب گفتند ما باید تمدن اسلامی بسازیم. اما چگونه؟ ما باید از علم الوسایل یا علومی که ما را در فهم بهتر قرآن کمک میکند بهره بگیریم. متفکران اسلامی اگر به جد درباره بنای تمدن اسلامی بیاندیشند باید از علوم دیگر کمک بگیرند.
عصمتی در پایان گفت: ما علاوه بر علوم اسلامی مانند فلسفه، که در آن اندیشمندان بزرگی داریم نیاز به علومی از جمله انسانشناسی، روانشناسی و جامعهشناسی پدیدارشناسی داریم تا تمدن نوین اسلامی بسازیم.