احزاب سیاسی مخالف نظام سوریه | خبرگزاری تقریب (TNA)

۱– حزب کمونیست که در سال ۱۹۲۴ میلادی تاسیس شد و به ویژه در سال ۱۹۵۸ دارای فعالیت و نفوذ زیادی در سوریه بود، این حزب از مخالفان وحدت سوریه با مصر بود که به همین علت، اعضای آن در دوران وحدت تحت تعقیب قرار گرفته و زندانی شدند.
حزب در سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ شاهد تنش داخلی بود و به دو جناح تبدیل شد که شامل جناح "خالد بکداش" و جناح "ریاض الترک" معروف به "حزب کمونیست – دفتر سیاسی" بود که این شاخه به ائتلاف مخالفان چپگرا به نام "تجمع ملی دمکراتیک" پیوست که در سال ۱۹۸۰ میلادی تاسیس شد.
"ریاض الترک" رهبر حزب کمونیست یکی از بارزترین شخصیتهای منادی دمکراسی در سوریه است که چند بار زندانی شد و آخرین آن در اول سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی بود تا جایی که وی "ماندلای سوریه" ("نلسون ماندلا" مبارز ضد تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی) لقب گرفت لذا در روز ۱۶ نوامبر ۲۰۰۲ آزاد شد.
الترک در جریان رویدادهای خونین "حماه" در سال ۱۹۸۲ که در جریان آن گروه افراط گرای "اخوان المسلمین" سعی در سرنگونی نظام "حافظ اسد" رییس جمهوری فقید سوریه را داشت، حافظ را مسئول این رویدادها دانست و وی را دیکتاتور نامید.
۲ – جماعت تندروی اخوان المسلمین که در سال ۱۹۴۲ توسط "مصطفی السباعی" تاسیس شد و سرپرست کل آن در زمان حاضر "ریاض الشقفه" است، این جماعت شعبه اخوان المسلمین مصر است که در سال ۱۹۲۸ میلادی توسط "حسن البنا" بنا نهاده شد.
اخوان المسلمین حضوری فعال در عرصه سیاست داشت و تا سال ۱۹۶۲ در مجلس و دولت بودند تا اینکه پس از آن با نظام درگیر شد.
پس از درگیری های فوریه ۱۹۸۲ با نظام، این جماعت از صحنه سیاست کنار رفت زیرا بر اساس قانون ۴۹ مصوب سال ۱۹۸۰ که توسط حافظ صادر شد، این جماعت ممنوع، اعلام و اعضای آن به اعدام محکوم شدند امری که باعث شد شمار زیادی از اعضایش به خارج بگریزند.
در سال ۲۰۰۶ میلادی، این جماعت سهم بسزایی در تشکیل "جبهه نجات ملی" از گروههای مخالف نظام در خارج با همکاری "عبدالحلیم خدام" معاون سابق رییس جمهوری سوریه داشت که با خیانت به کشورش، از سوریه فرار کرد.
اخوان المسلمین سه سال بعد از آن از این جبهه کنار رفت.
در جریان حمله ددمنشانه صهیونیستی به نوار غزه در اوایل سال ۲۰۰۹ میلادی، این جماعت مخالفت خود با نظام "بشار اسد" رییس جمهوری سوریه را به حال تعلیق درآورد.
اما به دنبال پیروزی انقلابهای مردمی در مصر و تونس که به سرنگونی روسای جمهوری آن منجر شد، اخوان المسلمین تهدید کرد که در صورت ادامه سیاست اعمال محدودیت علیه مردم توسط نظام سوریه، به نافرمانی مدنی و تظاهرات خیابانی روی خواهد آورد.
۳ – "جبهه نجات ملی" که در سال ۲۰۰۶ میلادی در "بروکسل" پایتخت بلژیک با حضور خدام، "صدرالدین البیانونی" سرپرست اخوان، نمایندگان جریانهای لیبرال و قوم گرای سوری مخالف نظام در خارج تشکیل شد.
این جبهه، خواستار تغییر نظام بشار اسد با شیوه های مسالمت آمیز است.
جماعت اخوان المسلمین در آوریل ۲۰۰۹ خروج خود را از جبهه اعلام کرد و علت آن را ناتوان بودن جبهه از تحقق طرحهای ملی و اختلاف نظر داخلی درباره برخورد با مساله فلسطین دانست.
۴ – "حرکت عدالت و ساختن" که در سال ۲۰۰۶ میلادی در لندن تاسیس شد و "اعلامیه دمشق" را که در سال ۲۰۰۵ توسط نیروهای سیاسی در سوریه امضا شد، به عنوان امر مورد قبول در سوریه می داند.
این حرکت، پیوستن به جبهه نجات متشکل از خدام و اخوان قبل از کناره گیری اخوان المسلمین از جبهه را نپذیرفت.
بر اساس اساسنامه، این حرکت خواستار نظام حکومتی است که اولویت را به آزادی، تبادل مسالمت آمیز قدرت، لغو قانون وضعیت فوق العاده است که همسو با اعلامیه دمشق می باشد.
همچنین حرکت خواستار آزادی فعالیت سیاسی، تشکیل احزاب، بازگشت افراد در تبعید و آزادسازی زندانیان سیاست است.
۵ –"حزب اصلاح" که بعد از رویدادهای ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ میلادی توسط "فرید الغادری" یک سوری دارای شناسنامه آمریکایی در آمریکا تاسیس شد.
الغادری از شخصیتهای جنجال برانگیز ملقب به "چلبی سوریه" است (احمد چلبی سیاستمدار عراقی است که در سال ۲۰۰۳ با آمریکا برای حمله به کشورش همکاری کرد).
این حزب، خود را بهترین جایگزین حزب بعث حاکم بر سوریه و جماعت اخوان المسلمین دانسته و برنامه اش مبتنی بر تایید سرنگونی نظام سوریه با کمک آمریکا به شیوه عراق و همچنین همکاری با رژیم صهیونیستی می داند.
بر اساس قانون اساسی مورد نظر حزب، باید مجلس قانونگذاری و مجلس اجرایی استانهای سوریه به مانند مجلس فدرال آمریکا تشکیل شود.
حزب اصلاح در سند تاسیسی خود به روابط مستحکم با دستگاههای آمریکا، نئومحافظه کاران و لابی طرفدار اسراییل افتخار می کند.
۶ – "تجمع ملی دمکراتیک" که در سال ۱۹۸۰ میلادی تاسیس شد و نهاد موازی با جبهه ملی پیشرو "ائتلاف احزاب متحد با حزب بعث" است.
این تجمع شامل ۵ حزب سیاسی چپگرا شامل حزب اتحادیه سوسیال دمکرات عربی"، "حزب کمونیست"، "حزب بعث عربی سوسیال دمکرات"، "حزب کارگران انقلابی عرب" و "جنبش سوسیالیستهای عرب" است.
۷ - "جنبش سوسیالیستهای عرب" که مانند اکثر جریانهای سیاسی سوریه دچار چنددستگی شد، یک گروه با همان نام با نظام همسو شد اما گروه دوم به ریاست "عبدالغنی عیاش" به صف مخالفان پیوست.
ستاره این جنبش در دهه ۵۰ میلادی درخشید و "اکرم الحورانی" یک سیاستمدار کهنه کار از "حماه" که به دست داشتن در همه کودتاهای دهه ۵۰ در سوریه معروف بود، ظاهر شد.
جنبش در نیمه دوم قرن بیستم دچار تکانهای شدیدی شد که از آن جمله می توان به امضای سند جدایی از مصر و دشمنی با "جمال عبدالناصر" رییس جمهوری فقید مصر توسط الحورانی اشاره نمود امری که باعث کاهش محبوبیت و همچنین هوادارانش در سوریه شد.
۸ – "اتحادیه سوسیالیست عربی" که در سال ۱۹۶۴ از طریق تجمع شماری از تشکیلات سیاسی سوریه که دارای گرایشهای ناصری (منسوب به جمال عبدالناصر) بودند (شامل حرکت قوم گرایان عرب، حرکت وحدت گرایان سوسیالیست، جبهه عربی متحد، اتحادیه سوسیالیست سوریه) تاسیس شد.
۹ – "حزب کارگران انقلابی" که تشکیلات سیاسی دارای دیدگاههای مارکسیستی به رهبری "طارق ابوالحسن" است که این حزب از سال ۱۹۸۰ هنگام تاسیس تجمع ملی دمکراتیک، عضو آن شد.
۱۰ – "حزب کار کمونیست" که در اواسط دهه ۷۰ قرن بیستم، تحت عنوان "انجمن کار کمونیست" تاسیس و در نهایت به حزب تبدیل شد، در دهه ۸۰ قرن گذشته به طور مخفیانه فعالیت داشت تا اینکه به شدت از سوی نظام حافظ اسد سرکوب شد که این سرکوبی در دوران بشار اسد نیز ادامه یافت.
۱۱ – جنبش ملی کرد که شامل ۱۱ حزب است.
معارضین نظام سوریه در خارج عمدتا بخشی از مخالفین داخلی هستند که مخالفین داخلی را مخالفین سنتی می نامند، آنان به رغم محدودیت و زندانی شدن، از اعضای ائتلاف موسوم به "اعلامیه دمشق برای تغییر ملی دمکراتیک" هستند که در اواسط دهه آخر قرن بیستم تشکیل شد و شامل نیروهای سیاسی عربی، کردها، فرهیختگان، فعالان سیاسی مستقل و تجمع ملی دمکراتیک می باشد.
همچنین گروههای اسلام گرا که عمدتا بقایای اخوان المسلمین هستند، در کنار آنان فرهیختگان و معارضین مستقل قرار دارند که به خاطر عدم اطمینان به نیروها و ائتلافهای معارض یا مواجه نشدن با واکنش نظام در قبال فعالیتهای حزبی سازمان یافته به طور فردی فعالیت دارند.
با گسترش دامنه اعتراضات در سوریه، مخالفان داخلی به این نتیجه رسیدند که باید با یکدیگر متحد شوند لذا در ۳۰ ژوئن، احزاب و شخصیتهای مخالف نظام در سوریه، "هیات هماهنگی ملی تغییر دمکراتیک" را با شرکت تجمع ملی دمکراتیک، ۵ حزب از ۱۱ حزب جنبش ملی کرد، چهار حزب تجمع چپگرایان مارکسیست و شخصیتهای مخالف عضو کمیته های جامعه مدنی تشکیل دادند.
نظام اسد به منظور حل بحران از این هیات و شخصیتهای مخالف مستقل در داخل و خارج به منظور شرکت در نشست مشورتی که هدف از آن فراهم کردن زمینه برگزاری کنگره گفت و گوی ملی فراگیر است، دعوت کرد امری که نشانه به رسمیت شناختن هیات هماهنگی از سوی نظام است.
اما شماری از احزاب و شخصیتهای مخالف شرکت در نشست را به خاطر پایان نیافتن به اصطلاح شیوه برخورد امنیتی نظام با اعتراضات نپذیرفته و این شیوه را باعث نابودی کشور برشمردند.
در شش کنفرانس مخالفان که فقط یکی از آن در سوریه به منظور بررسی بحران و راهکارهای خروج از آن تشکیل شد، جدل در زمینه شعار سرنگونی نظام میان مخالفان درگرفت.
- در ماه آوریل، دهها نفراز مخالفان نظام تحت عنوان "دیدار استانبول برای سوریه" زیر نظر ترکیه برگزار شد که در جریان آن، خلاصی از سیستم تک حزبی و برگزاری فوری انتخابات مجلس مورد تاکید قرار گرفت.
- کنفرانس ائتلاف ملی حمایت از انقلاب سوریه در ماه ژوئن در بلژیک با شرکت گروههای سیاسی مخالف، شخصیتهای مستقل و نمایندگان عشایر سوریه، بر مسالمت آمیز بودن انقلاب تاکید کردند اما درباره موضوع رفتن نظام یا مرحله انتقالی دچار اختلاف شدند.
- کنفرانس تغییر که در هفته اول ژوئن در آنتالیای ترکیه با شرکت افراد مستقل، چپگرایان، اخوان المسلمین، علوی ها، کردها، عشایر و جوانان برگزار شد.
در این کنفرانس بر مرحله انتقالی بعد از انتخابات و نه بعد از سرنگونی نظام و مخالفت با تکرار سناریوی لیبی در سوریه تاکید شد اما سایر مخالفان این کنفرانس را به خاطر به اصطلاح وجود فشارهای خارجی تحریم کردند.
- نشست علنی دمشق در ماه گذشته با حضور دهها شخصیت معارض تحت عنوان "سوریه برای همه در سایه نظام دمکراتیک مدنی" که خواستار تغییر دمکراتیک شد و بر رد راهکار امنیتی تاکید کرد اما شرکت کنندگان در آن به مشروعیت بخشیدن به نظام اسد متهم شدند.
- کنفرانس نجات ملی که در شانزدهم ژوئیه در "استانبول" ترکیه برگزار شد خواستار انتقال مسالمت آمیز قدرت در سوریه به حکومت ملی، تشکیل هیات ملی نجات متشکل از ۷۵ عضو از نمایشگان گروههای معارض در داخل و خارج برای ادامه مرحله انتقالی شد.
- کنفرانس مخالفان سوری در پاریس در ماه گذشته که توسط "برنار هنری لوی" روزنامه نگار فرانسوی حامی جنگ صهیونیستی علیه غزه برگزار شد.
معارضین از این کنفرانس انتقاد کردند مانند "سهیر الاتاسی" رییس همایش آتاسی برای تغییر که گفت: مخالف حقوق فلسطینیان نمی تواند از انقلاب سوریه حمایت کند یا "هیثم المناع" دیگر مخالف نظام سوریه که شرکت کنندگان در کنفرانس را جیره خوار نامید.