مرکز اسلامی «محمد اسد»، نخستین مرکز اسلامی در جنوب اوکراین

به گزارش حوزه بین‌الملل خبرگزاری تقریب، «امین قاسم» پزشک متخصص پوست است که از سال 1999 در اوکراین زندگی می‌کند. او از ابتدای کودکی علاقه ویژه‌ای به مطالعه، تاریخ و آثار باستانی داشت و از نخستین سال‌های تحصیل در جمع‌آوری پول‌های کاغذی تلاش می‌کرد تا جایی که با مرور زمان توانست آلبوم‌های بزرگی را درست کند.

او چند سال بعد از فارغ‌التحصیلی در سال‌های 2008 تا 2018 به عنوان مدیر مرکز اسلامی در شبه جزیره کریمه فعالیت کرد چرا که تحقق همه رویاهای خود را در این سرزمین می‌دید.

شبه جزیره کریمه، برای قرن‌های متمادی مهد تمدن‌های اسلامی بود لذا آثار باستانی و معماری بسیاری از این قرن‌ها در آن بر جای مانده است.

عشق امین القاسم به تاریخ و آثار باستانی بار دیگر شعله‌ور شد لذا تصمیم گرفت، این تاریخ قدیمی و میراث عظیم برجای مانده از تاتار در آن از سال 2010 تا امروز را با قلم خود مستند کرده و مقالات خود در رابطه با اماکن تاریخی و آثاری که از آنها بازدید کرده را در فیس بوک منتشر کند.

قاسم در بازدیدهای میدانی خود متوجه آثار باستانی، کتاب‌های دست‌نویس قدیمی و کتب تاریخی در معرض نابودی شد و همین امر ایده تاسیس موزه میراث اسلامی در شبه جزیره کریمه را در ذهن او ایجاد کرد تا این آثار را جمع‌آوری کرده و از نابودی آنها جلوگیری کند. با این حال، مشغله کاری او در امور حمایتی و امدادی در مرکز اسلامی سیمفروپل، کریمه، مانع از آغاز اجرای این ایده می‌شد.

با ورود نیروهای روسیه به کریمه در سال 2014 او به این فکر فرو رفت که پروژه فرهنگی خود در جمع‌آوری آثار تاریخی و کتب خطی در مناطق مسلمان نشین را هر چه سریع‌تر آغاز کند لذا نخستین گام‌های خود برای اجرای این پروژه را در سال 2015 برداشت.

وی در سال 2018 با ورود به شهر «لویو» در غرب اوکراین و برعهده گرفتن مدیریت مرکز اسلامی «محمد اسد»، تصمیم گرفت تمام آثاری که در طول 3 سال اقامت خود در کریمه جمع‌آوری کرده بود را به یکی از سالن‌های این مرکز اسلامی منتقل کند تا با ادامه دادن این کار و جمع‌آوری آثار بیشتر، آرزوی دوسال پیش خود در افتتاح نخستین و تنها موزه میراث اسلامی در اوکراین محقق شود.

این پژوهشگر تاریخ اسلام در بیان اهمیت این موزه می‌گوید: در اندیشه اروپایی، مرکز اسلامی باید حاوی آن چیزی باشد که عناصر تمدن کهن اسلامی را برجسته می‌کند و بهترین چیزی که این جنبه را نشان می‌دهد، ایجاد موزه در داخل مرکز است.

این همان چیزی است که او را بر آن داشت تا با هدف بیان ارزش‌های تمدن اسلامی و نقش مسلمانان در فرهنگ و خدمت‌رسانی به جامعه اوکراین، این موزه را تأسیس کند.

القاسم تاکیدکرد: بیننده موزه به این مسئله پی می‌برد که اسلام و تمدن اسلامی در کریمه بخشی جداناشدنی از تاریخ این منطقه است لذا بر این باور است که تجریه موزه در مرکز اسلامی ایده ای پیشرو در زمینه غنی‌سازی معرفی تمدن اسلامی در اروپا است.

وی در گفت و گو با پایگاه خبری الجزیرة در رابطه با سختی‌هایی که در جمع‌آوری آثار با آن رو به رو بوده، اظهار داشت: یکی از مشکلات، قانع ساختن برخی افراد به اهدا یا فروش برخی کتب یا آثار قدیمی بود که در اختیار داشتند و بیشترین چیزی که شما را اذیت می‌کرد این بود که می‌دیدی یک نسخه خطی یا یک کتاب قدیمی نزد فردی که به او ارث رسیده به صورت نامطلوبی نگهداری می‌شود اما او در هیچ شرایطی حاضر به دست برداشتن از آن نیست.

مدیر مرکز اسلامی «محمد اسد» از ممنوعیت خارج کردن برخی آثار از کریمه به عنوان دیگر مشکلات خود در تاسیس این موزه یادکرد.

وی با اشاره به همکاری و تشویق برخی ائمه مساجد و مراکز اسلامی و اهدای برخی آثار دستی به او توسط مسلمانان، گفت: این موزه بازدیدکنندگان خود را با برخی آداب و رسوم در غذا و لباس نژادهای مختلف مسلمان ساکن اوکراین آشنا می‌کند.

وی در رابطه با بخش‌های مختلف این موزه گفت: این موزه شامل سه بخش است:

بخش نخست: شامل مصحف‌ها، کتب، نشریات و نسخ خطی اسلامی مربوط به مسلمانانی است که در اوکراین زندگی می‌کردند که در شهرهای باغچه سرای در کریمه، کازان در تاتارستان، تاشکند و استانبول منتشر یا نگاشته شده‌اند.

بخش دوم: حضور مسلمانان و نقش آنها در جامعه اوکراین و ارائه تصاویر و مستنداتی از اقدامات و فعالیت‌های مسلمانان در همه اوکراین به ویژه شهر لویو.

بخش سوم: نمایش لبا‌های محلی، هنرهای سنتی اقوام مسلمان از جمله تاتار کریمه، تاتار کازان، ازبک‌ها و دیگران.