رمضان جوهر و اساس شعائر دینی مسلمانان روسیه/ نقش متمایز مسلمانان در پیشبرد روابط مسکو با جهان اسلام
اسلام دومین دین در روسیه از نظر گستردگی و تعداد پیروان پس از مسیحیت ارتدوکس به شمار میرود، آمار مسلمانان مقیم روسیه حدود 20 میلیون نفر برآورده شده است که چندین میلیون نفر از آنها از مهاجرانی هستند که از جمهوریهای شوروی سابق و در راس آنها تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان به روسیه مهاجرت کردهاند.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه بین الملل خبرگزاری تقریب، در گزارشی که پایگاه خبری العربی الجدید درباره مسلمانان روسیه و مراسم و شعائر دینی آنها به ویژه در ماه مبارک رمضان منتشر کرده آمده است: در سایه نبود آمارهای رسمی، «الدار علاء دینوف» مفتی مسکو، آمار مسلمانان مقیم پایتخت روسیه را بیش از دو میلیون نفر برآورده کرده است، شهری که مهمترین مرکز اقتصادی روسیه به شمار میرود، شمار زیادی از این مسلمانان به حضور در سفرههای افطار جمعی در خلال ماه مبارک رمضان علاقهمند هستند.
علاء دینوف به العربی الجدید گفت: جمعیت مسلمانان مقیم مسکو، دو میلیون نفر برآورد میشود، مساجد پایتخت و خیابانهای اطراف هنگام برگزاری نمازهای عید فطر و عید قربان مملو از نمازگزاران است.
وی علت افزایش آمار مسلمانان در مسکو را به «سرازیر شدن شمار روزافزون مسلمانان از جمهوریهای شوروی سابق» نسبت میدهد و در عین حال به این نکته اشاره میکند که «در سطح کل مناطق روسیه، اکثریت مسلمانان، مهاجر نیستند، بلکه ساکنان اصلی هستند که از دهههای طولانی در توسعه و پیشرفت کشورشان سهیم بودهاند.
دینوف درباره فعالیتهای مسلمانان مسکو در خلال ماه مبارک رمضان اظهار داشت: خیمه رمضانی که مساحت آن 800 متر مربع است، از برجستهترین طرحهای مدیریت دینی مسلمانان مسکو و یک طرح فرهنگی آموزشی است که همه ساله از سال 2006 در صحن مسجد «پوکلونایا گورا» در مسکو برگزار میشود و در خلال ماه مبارک رمضان، میزبان بیش از 45 هزار روزهدار است که با برپایی سفره افطار جمعی به آنها افطار داده میشود.
بر اساس این گزارش، اسلام دومین دین در روسیه از نظر گستردگی و تعداد پیروان پس از مسیحیت ارتدوکس به شمار میرود، آمار مسلمانان مقیم روسیه حدود 20 میلیون نفر برآورده شده است که چندین میلیون نفر از آنها از مهاجرانی هستند که از جمهوریهای شوروی سابق و در راس آنها تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان به روسیه مهاجرت کردهاند.
در کنار برپایی سفرههای افطار گروهی، در برنامه خیمه رمضانی، فعالیتهای فرهنگی مختلفی برگزار میشود که به افزایش اطلاعات و آگاهی روزهداران نسبت به تاریخ داخل و خارج روسیه کمک میکند، برخی کشورهای اسلامی مانند امارات، ترکیه و قطر هم در این فعالیتها مشارکت دارند.
«گریل سیمینوف» شرق شناس و کارشناس شورای امور بینالملل روسیه میگوید روزه ماه مبارک رمضان مدخل و مقدمه ورود بخشهای وسیعی از مسلمانان روسیه است که در ماههای دیگر سال هیچ شعائر و آیینی را برگزار نمیکنند. وی از افزایش نقشی سخن میگوید که مسلمانان در ابعاد مختلف زندگی در روسیه ایفا میکنند.
وی که به اسلام گرویده است، افزود: دین اسلام تا کنون در تمام استانهای روسیه که مسلمانان در آن اقامت دارند، با توجه به تاثیرپذیری این مناطق از میراث دوران شوروی سابق، تحکیم نیافته و به همین سبب نقش ماه رمضان در رشد و پیشرفت اسلام در روسیه از طریق فعالیتهایی همچون برپایی سفرههای افطار گروهی و دیگر فعالیتهایی افزایش یافته که سبب تقویت پیوند وارتباطات میان مسلمانان میشود و نگاهها را به سمت آنها به عنوان بخش ویژهای از مردم روسیه دوخته است.
این فعال مسلمان روس به نقش مسلمانان روسیه در توسعه و تقویت روابط با کشورهای جهان اسلام اشاره کرده و میگوید: رویکرد تدریجی روسیه به سمت جنوب و شرق سبب افزایش ایفای نقش مسلمانان و مناطق دارای اکثریت مسلمان مانند جمهوریهای تاتارستان و چچن میشود که پرچمداری تقویت روابط روسیه با کشورهای جهان اسلام را برعهده دارند.
نکته قابل توجه درباره سیاست خارجی روسیه که کاخ کرملین اواخر مارس گذشته منتشر کرد، آن است که این سیاست دربرگیرنده فصل ویژهای است که به روابط با جهان اسلام میپردازد و کشورهای اسلامی را در ردیف دوستان روسیه طبقه بندی کرده است. متن مربوط به سیاست خارجی روسیه همچنین بر تمایل این کشور برای تقویت روابط همکاری با کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی تاکید میکند.
در زمینه داخلی، سیمینوف در عین حال اذعان میکند که مسلمانان روسیه با برخی مشکلات و دشواریهایی مانند وجود رگههایی از اسلام هراسی در برخی استانها و مخالفت ساکنان محلی با ساخت مساجد روبرو هستند، اما در عین حال وی به نقش فعال مسلمانان در استانهای گسترش یافته در امتداد رودخانه ولگا مانند اولیانوفسک و ساراتف و آستراخان اشاره میکند با وجودی که اکثریت جمعیت این مناطق را مسلمانان تشکیل نمیدهند.
اکثریت مسلمانان روسیه در جمهوریهای شمال قفقاز، جمهوریهای تاتارستان و بشکریا و نیز مسکو پایتخت این کشور ساکن هستند، اغلب آنها را اهل سنت حنفی و شافعی مذهب تشکیل میدهند و شیعیان هم اساسا در جمهوری داغستان سکونت دارند که اصالت بخش اعظم آنها آذری و تاجیکی است.