اختلافات اگر به طور صحیح هدایت شود، می‌تواند برای همه ما پر برکت باشد
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم تأکید کرد: هرگز کسی نباید دیگری را اجبار و اکراه به پذیرش رای خود کند و هرگز نباید نسبت به مخالف خود تکفیر و توهین نداشته باشیم.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، آیت الله محمد عندلیب همدانی مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم در چهاردهمین وبینار از سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی، پیرامون محور «تعامل شرط اساسی تقریب» گفت:منظور از تعامل انسانی این است که انسان‌ها صرف نظر از مذهب و مکتب چگونه تعامل‌کنند؟ چه تعامل دینی،تعامل اسلامی، تعامل مذهبی،تعامل ملی و چه تعامل سیاسی؛ همه‌ی این‌ها یک بعد از واژه‌ی عام تعامل را نشان می‌دهد؛ اما در محضر دانشمندان اسلامی از مذاهب مختلف که سخن از تعامل به میان می‌آید، مقصود تعامل اسلامی است.
وی ادامه داد: تعاملی که ریشه‌ی همه‌ی این تعامل‌هاست؛ تعامل علمی ویژه‌ی دانشمندان در رشته‌های مختلف علوم، چه علوم دینی، چه علوم انسانی، چه علوم تجربی است؛ نکته‌ی اول که در این تعامل لازم می باشد، این است که بپذیریم متفاوت هستیم، بپذیریم همانگونه که رنگ، پوست و نژاد و جغرافیای ما متفاوت است، افکار و عقاید ما نیز گوناگون است.
آیت الله همدانی با بیان این مطلب تأکید کرد: هرگز کسی نباید دیگری را اجبار و اکراه به پذیرش رای خود کند، هرگز نسبت به مخالف خود تکفیر، توهین نداشته باشیم. اختلاف‌های فقهی، اختلاف‌های کلامی، اختلاف‌های تفسیری، اختلاف‌های دیگر رشته‌های علوم را نه تنها نباید ترک نکنیم، بلکه باید این اختلافات را مبارک بدانیم؛ اگر اختلافات علمی هدایت صحیح شود می‌تواند برای همه‌ی ما پر برکت باشد.
وی ادامه داد: دانشمندان علوم اسلامی در تمام رشته‌ها، در تعامل علمی نباید از روح دین و اساس قرآن که تمام دستورات و فروع قرآن و سنت به آن وابسته است، غافل باشند؛ نمی توان در هیچ تعامل علمی از کرامت انسان و از عدالت و روح شریعت که اجرای عدالت و قسط بین همه انسان‌هاست غافل ماند؛ همچنین در تعامل علمی با نگاه فقهی، نباید حقوق را که یک علم پیشرفته است کنار بگذاریم و یا اخلاق امور علوم انسانی را کنار بگذاریم.
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم اظهار داشت: درست است که محوطه‌ی بحث ما فقه است؛ اما فقه مقارن امروز با فقه مقارنی که در گذشته‌ها بحث می‌شده است تفاوت دارد. در اجتماعیات فقه اگر به علوم انسانی، به اخلاق و عرفان و به ویژه به حقوق نظر نکنیم، تعامل علمی فقهی صحیحی نخواهیم داشت؛ باید به این نکته توجه داشت که فقه ما هم تاسیسیات دارد، همه امضاییات؛ در بخش امضاییات بالخصوص معاملات، فقه جزایی، فقه سیاسی نباید از یافته‌های بشری خود را کنار بگذاریم؛ در همان محدوده‌ی فقه پویای اسلامی و در همان محدوده‌ی قرآن و سنت نبوی باید از عقل، از سیره‌های عقلایی و از داده‌های بشری بهره‌ی کافی و وافی را ببریم.
وی با اشاره به مغفول ماندن فقه مضاف؛ فقه التعامل و التعایش مع مختلف الملل و النحل گفت: این درون همان تعامل علم و آن فقه مقارن با آن معنای وسیعش می‌گنجد؛ علمای فرقه‌های مختلف اسلامی بیایند، نکاتی که از فقه، از اول طهارت تا پایان دیار، جنبه‌ی تعامل دارد را برجسته کنند و در مورد آن‌ها سخن بگویند و قواعد فقه تعامل و فروع آن را بررسی کنند که این راه تقریب عملی، راه زدودن تنش و راه کم شدن اختلافات مضر در عین پذیرش تفاوت‌های فکری است.
