آسیب‌شناسی گفتمان تقریب مذاهب در فصلنامه علوم سیاسی
نود و چهارمین شماره از فصلنامه علمی – پژوهشی علوم سیاسی، به صاحب‌امتیازی دانشگاه باقرالعلوم(ع) منتشر شد.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب به نقل از ایکنا، در این شماره از فصلنامه علوم سیاسی، مقالاتی با عناوین «آسیب‌شناسی گفتمان تقریب مذاهب»، «بسط الگوی منطقه‌گرایی دانش‌بنیان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ ساختار هنجاری و الزامات نهادی و اجتماعی»، «ماهیت و گونه‌شناسی اصل تفکیک در جنگ و جهاد براساس متون اسلامی و قوانین بین‌الملل»، «انقلاب اسلامی در پژوهش‌های جامعه دانشگاهی کشور ترکیه»، «نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران»، «کارویژه‌های اراده ملی در مواجهه با بحران‌های پیش‌ِروی جمهوری اسلامی ایران»، «تحلیل رویکرد دولت‌های موافق و مخالف سیاست‌های دولت چین نسبت به مسلمانان شین‌جیانگ» به چاپ رسیده است.
آسیب‌شناسی گفتمان تقریب مذاهب
در طلیعه نوشتار «آسیب‌شناسی گفتمان تقریب مذاهب» آمده است: گفتمان تقریب مذاهب یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های جمهوری اسلامی ایران در خصوص جهان اسلام می‌باشد. سؤال مهم این پژوهش این است که آیا گفتمان مذکور در گام دوم انقلاب اسلامی نیز با همان مختصات پیشین خود کارآمد خواهد بود یا خیر؟ با رویکردی تحلیلی به تاریخ گفتمان تقریب در می‌یابیم که توفیق این گفتمان در گام دوم در صورتی ممکن می‌باشد که بتواند متناسب با الزامات تمدن نوین اسلامی گذشته خود را مورد بازنگری و آسیب‌شناسی قرار دهد. یافته‌های تحقیق گواه این است که تقلیل‌گرایی، درک حداقلی از مسأله وحدت و نهایتاً غیرتقریبی بودن حوزه‌های علمیه جهان اسلام از مهم‌ترین آسیب‌های گفتمان تقریب مذاهب می‌باشند که لازم است در گام دوم انقلاب اسلامی اصلاح گردند.
ماهیت و گونه‌شناسی اصل تفکیک در جنگ و جهاد براساس متون اسلامی و قوانین بین‌الملل
نویسنده مقاله «ماهیت و گونه‌شناسی اصل تفکیک در جنگ و جهاد براساس متون اسلامی و قوانین بین‌الملل» در طلیعه نوشتار خود آورده است: هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی گونه‌شناسی اصل تفکیک در آیات و روایات اسلامی و عهدنامه‌های بین‌المللی است. با استفاده از روش تحلیل محتوا نشان داده شد که اصل تفکیک به معنای جدا نمودن مصادیق نظامی از غیرنظامی، از مهم‌ترین اصول آموزه‌های اسلامی و حقوق بین‌الملل بوده و مفاد این اصل قرن‌ها قبل، در آیات قرآن و روایات مورد توجه جدی بوده‌است؛ درحالی‌که سازمان‌های بین‌المللی بشردوستانه در دوره معاصر، به‌صورت قراردادهای بین‌المللی آن را به جامعه جهانی عرضه داشته‌اند. گونه‌های اصل تفکیک، شامل تفکیک بین افراد، امکنه، ازمنه، اسلحه و روش‌های به‌کارگیری در جنگ است و آیات جهاد در قرآن کریم، بزرگ‌ترین مستند مکتب اسلام بر تفکیک افراد نظامی از غیرنظامی، مکان‌ها و زمان‌های جنگ و نیز روش‌ها و سلاح‌های جنگی است. آیات متضمن منع فساد و هلاکت حرث و نسل، قاعده وزر، عدالت‌ورزی و نفی اثم، بر ممنوعیت سلاح‌های کشتار جمعی و به تعبیری بر اصل تفکیک سلاح‌های مجاز و غیرمجاز دلالت دارد. گرچه زمان‌های ممنوعیت جنگ و مخاصمه، در جامعه بین‌المللی کم‌رنگ بوده، اما در قرآن کریم و براساس اصل تفکیک، به‌روشنی به آن پرداخته شده‌است.
نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران
در چکیده نوشتار «نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران» می‌خوانیم: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق سیاسی امام خمینی در کارآمدی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، اخلاق سیاسی از منظر امام خمینی و کارآمدی آن در حل‌وفصل و مهار بحرانها، ساخت نهادها، سازندگی کشور و مدیریت دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفته‌ا‌ست. یافته‌ها نشان می‌دهد که امام خمینی حضور نظاممند، سازماندهی‌شده، مخلصانه و عاشقانه مردم را عامل اصلی و کلیدی کارآمدی و گذر از بحرانها میدانست. کارآمدی مدنظر ایشان سه لایه بینشی، گرایشی و کنشی دارد؛ دولت و مردم با استفاده از امکانات موجود و انجام مسئولانه و متعهدانه کارها، زمینه‌ساز موفقیت و کارآمدی خواهند شد.
انقلاب اسلامی در پژوهش‌های جامعه دانشگاهی کشور ترکیه
نویسنده مقاله «انقلاب اسلامی در پژوهش‌های جامعه دانشگاهی کشور ترکیه» در چکیده نوشتار خود آورده است: هدف پژوهش حاضر، تحلیل دیدگاه جامعه دانشگاهی کشور ترکیه نسبت به رویداد انقلاب اسلامی در ایران است. در این مقاله، با استفاده از روش پژوهشی توصیفی ـ تحلیلی، پنجاه پایان‌نامه دانشجویی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بررسی و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش بیانگر وجود دو نگرش مثبت و منفی نسبت به دیپلماسی ایران اسلامی و حکومت دینی در جامعه دانشگاهی ترکیه است. در هردو دیدگاه، ایران کشوری قدرتمند است که در مسائل سیاست خارجی و حاکمیت خود مستقل تصمیم‌گیری می‌کند و از قدرت‌های بزرگ جهانی و بازیگران اصلی در عرصه سیاست‌های منطقه‌ای خاورمیانه است. از این‌رو، دیدگاه بیشتر پایان‌نامه‌ها معطوف به مبانی سیاسی همچون رهبری، ولایت فقیه، صدور انقلاب، هلال شیعی، سیاست خارجی ایران و غیره است. ایران و ترکیه ضمن داشتن مشترکات دینی، تاریخی و فرهنگی قابل توجه، تجربه رویکرد حکومتی گذار از سنّت و دین با جنبش مدرنیزاسیون را دارند که با وقوع انقلاب اسلامی ایران، سرنوشت و مسیر متمایزی یافتند؛ تأثیرات انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن، از مسائل مورد توجه در پژوهش‌های دانشگاهی ترکیه است. با توجه به ورود انقلاب اسلامی ایران به مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی در گام دوم و دعوت به پژوهش محوری، بررسی نگاه جامعه دانشگاهی ترکیه نسبت به انقلاب اسلامی، تأثیرات و دستاوردهای آن در منطقه غرب آسیا و جهان جهت اتخاذ راهبرد درست، مفید خواهد بود.
