ضرورت تداوم گفت‌وگوهای دینی در پرتو همزیستی مؤمنانه در جهان
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در دومین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان بر ضرورت تداوم گفت‌وگوهای دینی در پرتو همزیستی مؤمنانه در جهان تأکید کرد.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب،به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دومین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان با عنوان «ادیان و سلامت جامعه در جهان پساکرونا»، سه‌شنبه (۱۴ تیرماه) با حضور و سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جمعی از اندیشمندان مسلمان و کلیسای ارتدکس صربستان در حوزه ریاست این سازمان، برگزار شد.
حجت‌الاسلام و المسلمین ایمانی‌پور با اشاره به برگزاری دومین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان گفت: امروز، گفت‌وگو یک امر تشریفاتی نیست، یک امر ضروری و اجتناب‌ناپذیر برای صلح و دوستی بین کشورها و ملت‌هاست.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: منطقه بالکان یکی از مناطق مهم جهان در عصر حاضر است؛ با توجه به تنوع قومی و دینی در این منطقه، زیست قابل قبولی ادیان در کنار یکدیگر در این منطقه دارند و بدون تردید نقش رهبران دینی در این زیست مسالمت آمیز، مهم و سازنده است.
وی اظهار داشت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان مرکز دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران مسئولیت توسعه همکاری‌ها و روابط فرهنگی ایران با سایر کشورها را بر عهده دارد. برگزاری اجلاس‌های دوره‌ای با حضور شخصیت‌های دینی و رهبران ادیان کشورهای مختلف در قالب گفت‌وگوهای بینادینی از جمله مهمترین برنامه‌های این سازمان است.
رئیس شورای سیاستگذاری و هماهنگی گفت‌وگوی ادیان هدف از برگزاری این گفت‌وگوها را حل مشکلات و مسائل جهان و کمک به زیست مؤمنانه در جهان دانست و گفت: احساس ما این است گفت‌وگوهای بسیار مؤثری را تاکنون انجام داده‌ایم و در شناختن همدیگر، کمک زیادی به ما کرده است و راه‌های پیش رو را روشن می‌بینیم.
وی در همین حال، مطرح کرد: پس از وقوع رنسانس، این طور وانمود شد که دین از عرصه اجتماع حذف شده و به امر شخصی تبدیل شده است، اما واقعیت این بود که هر روز که جلو رفتیم نیاز جوامع به گفت‌وگوهای دینی و به رفتار دینی بیش از گذشته نمود داشته است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تأکید کرد: امروز رهبران ادیان جهان پاسخ‌های روشنی به مسائل و مصائب جهان دارند. همانگونه که می‌دانید در جریان وقوع پاندمی کرونا آنچه که بیش از همه به کمک مردم آمد، باورهای دینی و معنوی بود. باورهای دینی در بین مردم کمک کرد که آرامش روحی به یکدیگر منتقل شود.
وی ادامه داد: باورهای دینی سبب شد طی دوران کرونا کمک‌های مؤمنانه به افراد نیازمند و دستگیری و همیاری محرومین بیش از گذشته صورت گیرد و جهان به خوبی مشاهده کرد که با حذف دین از جامعه، مشکلات جوامع جهانی بیشتر خواهد شد.
همدلی و کمک‌های مؤمنانه مرهون باورهای عمیق دینی است
حجت‌الاسلام و المسلمین ایمانی‌پور همدلی و کمک‌های مؤمنانه را مرهون باورهای عمیق دینی دانست و اظهار داشت: مردم به دین علاقه دارند و این امر فطری است و آنچه که در عصر حاضر، به عنوان دین گریزی یاد می‌شود، دین دار گریزی است.
وی افزود: امروز بیش از هر چیزی، خانواده مورد هجمه قرار گرفته است و تلاش جهت داری برای آسیب زدن به باورهای اخلاقی در سطح جهان صورت می‌گیرد. دلیل این قضیه، تأثیر خانواده در تعالی جوامع است. ما به عنوان متولی برگزاری این گفت‌وگوها، وظیفه داریم به ارزش‌های اخلاقی پایبند باشیم و مسئله تهاجم به موضوع خانواده توجه داشته باشیم.
رئیس شورای سیاستگذاری و هماهنگی گفت‌وگوی ادیان در پایان سخنانش، تأکید کرد: امیدواریم این دور از گفت‌وگوها تداوم یابد و منجر به صلح، برادری، دوستی، عدالت و همزیستی مؤمنانه در جهان شود. ما آماده‌ایم در قالب گفت‌وگوهای دو جانبه و چند جانبه برای کمک به زیست مؤمنانه در کنار شما قرار بگیریم.
لزوم شناخت عمیق از دین در جامعه
علی‌اکبر ضیایی، رئیس مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌ها با اشاره به اهمیت برگزاری دومین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان با عنوان «ادیان و سلامت جامعه در جهان پساکرونا» گفت: گفت‌وگوهای دینی یک ضرورت و امر واجب است که در دوران پس از کرونا باید با جدیت تمام توسط رهبران دینی پیگیری شود.
وی افزود: علوم و ارتباطات و رسانه‌های جمعی به سرعت در حال گسترش است و اخبار منفی در جهت فقر، قحطی، فجایع طبیعی و بیماری‌ها را در اختیار مردم قرار می‌دهند که در اثر این اخبار، نیاز به دین و معنویت بیشتر روشن می‌شود.
ضیایی اظهار داشت: گفت‌وگوی ادیان در جهت تقویت بخشیدن معنویت در میان انسانها برای التیام بخشی به زخم‌هایی است که نتیجه رشد تکنولوژی در قرن حاضر است.
وی با تأکید بر لزوم شناخت عمیق از دین در جامعه، ابراز امیدواری کرد دور سوم این گفت‌وگوهایی دینی در صربستان برگزار شود و نتایج این نشست علمی در قالب کتاب چاپ و منتشر شود و در اختیار پژوهشگران قرار گیرد.
گفت‌وگوی دینی راهكاری برای اتخاذ مواضع مشترک مسلمانان و مسیحیان است
الکساندر یاکووایچ، کشیش و استاد دانشکده الهیات دانشگاه بلگراد نیز در سخنانی در دومین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان، بیان کرد: این دور از گفت‌وگوها فرصت مغتنمی است تا از نزدیک با یکدیگر گفت‌وگو کنیم و شناخت بیشتری بدست آوریم.
وی برگزاری این گفت‌وگوها را ضروری برشمرد و گفت: ما در منطقه بالکان تجربه زیست ادیان متفاوت را داریم و به همین منظور، لازم است رهبران ادیان با یکدیگر گفت‌وگو داشته باشند. همچنین، نیازمند گفت‌وگوهای بیشتر با مسلمانان هستیم.
الکساندر یاکووایچ به موضوع «ادیان و سلامت جامعه در جهان پساکرونا» اشاره کرد و افزود: علم امروز امکانات زیادی برای طولانی کردن عمر و کم درد شدن آن در اختیار ما قرار می‌دهد، اما نمی‌تواند مهمترین مسئله - مسئله مرگ - را حل کند.
وی ادامه داد: در واقع مسئله بیماری و سلامتی مسئله مرگ و زندگی است. این یک مسئله وجودی است و بدون استثنا به هر یک از ما مربوط می‌شود. در عین حال، مسئله ماوراء طبیعی است، زیرا هر تلاشی برای درک این مسئله منجر به اجتناب ناپذیری پاسخ به سؤال معنای وجود انسان و جهان می‌شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: در این زمینه، پاسخ به پرسش سلامت و بیماری که در سنت مسیحی ارتدکس می‌یابیم، چند لایه است - هم هستی شناسانه و هم وجودی است.
وی خاطرنشان کرد: تمام جهان با اراده خداوند به وجود آمده است و طبیعت انسان بدون خداوند وجود ندارد.
تبیین راهبردهای حفظ و ارتقای سلامت روان
ندا ملکی، مشاور معاون حقوقی و امور مجلس صدا و سیما در این دور از گفت‌وگوهای دینی مقاله خود را با موضوع «تبیین راهبردهای حفظ و ارتقای سلامت روان با تأکید بر آموزه‌های اسلامی در دوران همه گیری کرونا و پسا کرونا» ارایه داد.
وی بیان کرد: کرونا پدیده نوظهور بزرگترین چالش بین‌المللی بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون بوده است. شروع ناگهانی کرونا از چین به سایر کشورها از ۸ دسامبر ۲۰۱۹ شوکی برای جامعه جهانی به ویژه سیاستگذاران بهداشت در سراسر جهان بود که قدرت انتقال بالا و ظرفیت شیوع سریع آن منجر به محدودیت‌های قابل توجهی در برنامه‌های استراتژیک و سیاسی شده است.
ملکی افزود: بررسی متون اسلامی نشان می‌دهد آموزه‌های اسلامی چگونگی حفظ و ارتقای سلامت در شرایط پاندمی کرونا و پسا کرونا را بر اساس دو راهبرد شناختی و رفتاری هدف گذاری کرده است.
مشاور معاون حقوقی و امور مجلس صدا و سیما اضافه کرد: منظور از راهبرد شناختی راهبردی است که جهت گیری دستورالعمل‌های آموزه‌های اسلامی برای حفظ سلامت در شرایط پاندمی کرونا و پساکرونا در آن به ارتقای معرفت و ایجاد شناخت صحیح دردینداران معطوف است. همچنین، راهبرد رفتاری عبارت است از جهت گیری دستورالعمل‌های اسلامی معطوف به بهبود رفتار دینداران و مؤمنان در پاندمی کرونا و پساکرونا.
وی تأکید کرد: زبان مشترک همه ما دین است. دین سبک‌های رفتاری سالم را ایجاد می‌کند و باید بر تکیه اشتراکات و بهره گیری از علوم جدید با یکدیگر گفت‌وگو کنیم.
در ادامه، عناصر و شاخصه‌هایی از قبیل تنزیه خداوند با اسناد بیماری به عالم ماده بیماری کرونا و عمل انسان، غفلت زدایی و یاد خدا در مواجهه با کرونا، تعالی بخش ایمان و باورمندان در بیماری کرونا، فاعلیت الهی و انسان در درمان بیماری کرونا، اولویت بخشی به الزامات بهداشتی هنگام تزاحم با رفتارهای دینی، تاکید بر راهبردهای اخلاقی و نیز ارتباط مداوم با خدا به عنوان مهمترین دستورالعمل‌های راهبردهای شناختی و رفتاری حفظ و ارتقای سلامت در شرایط پاندمی کرونا ویروس و نیز پس از پایان این بیماری را مورد بحث قرار داد.
همزیستی و تعامل اسلام و مسیحیت ارتدکس
در ادامه، دارکو جوگو، کشیش و رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فوچا با ابراز خرسندی از سفر به ایران اظهار داشت: بسیار مفتخرم که در جمع اندیشمندان مسلمان حضور دارم و با مردم مهمان نواز و فرهنگ غنی ایران آشنا می‌شوم.
وی با اشاره به اشتراکات فرهنگی بین صربستان و ایران گفت: دو کشور صربستان و ایران از دیرباز ارتباطات و همکاری‌های خوبی در زمینه‌های فرهنگی داشته است و امیدواریم با برگزاری گفت‌وگوهای دینی بین اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان فضای لازم برای استفاده از ظرفیت‌های مختلف فراهم شود.
رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فوچا افزود: گفت‌وگوی دینی ضرورتی برای همزیستی مسالمت آمیز میان انسانها است.
دارکو جوگو بیان کرد: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که رسانه‌های غربی به صورت مستمر هویت انسانها را تخریب می‌کنند. از این رو، برادری ما باید حول محور انسانیت همراه با معنویت و ارتباط با خداوند باشد.
وی یادآور شد: وظیفه مقدس ما به عنوان نمایندگان اسلام و مسیحیت است که این برادری را میان خود ایجاد کنیم و با تکیه بر نقطه نظرات مشترک از ارزش‌های اخلاقی که باعث رشد انسان می‌شوند، حمایت کنیم.
گسترش گفت‌وگوهای دینی ضروری است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین مظفری، رئیس مرکز صلح و گفت‌وگوی دانشگاه ادیان و مذاهب از دیگر سخنرانان این دور از گفت‌وگوها بود. وی در سخنانی، گفت: گفت‌وگوی ادیان پس از دوران کرونا ضروری است. در دوران گذشته میان متکلمان اسلام و مسیحیت، دوره‌هایی از مناظرات وجود داشته است اما ما در این دوره با گفت‌وگوهای خودمان از مناظرات عبور کردیم و به گفت‌وگو رسیدیم.
وی ادامه داد: در گذشته به باورهای عقیدتی مردمان اعم از مسیحی و مسلمان و حتی غیر مؤمنان آسیب می رساند خوشبختانه به این نتیجه رسیدیم که امروز می‌توانیم با گفت‌وگو به هم کمک کنیم و بر چالش‌های مشترک، فائق بیاییم.
حجت‌الاسلام والمسلمین مظفری مطرح کرد: در این دوره و برای آماده شدن برای ورود به عصر پساکرونا، این گفت‌وگوها از دو جهت اهمیت دارد؛ یکی مباحثات نظری و دیگر، عملی و در مقام مواجه با شرایط واقعی.
وی در پایان سخنانش، تأکید کرد: آینده دوره پساکرونا به عمل ما بستگی دارد و اطمینان دارم از طریق این گفت‌وگوها و همبستگی باهم می‌توانیم این دوران را به عنوان عصر ایمان دینی رقم بزنیم.
راستکو یوویچ، کشیش و استاد دانشکده الهیات دانشگاه بلگراد هم در سخنانی، گفت: در طول بحران کرونا و مسائل مربوط به فاصله گذاری اجتماعی، تجمعات مذهبی در بسیاری از کشورها ممنوع یا محدود به تعداد کمی از شرکت کنندگان شد.
وی ادامه داد: مدیریت این بحران منجر به وضعتی شد که مردم از ترس در کنار هم بودن به انزوای فردی روی آوردند، این شرایط روابط انسانی را متزلرل کرد و انسانها را از «زندگی طبیعی»، یعنی وجود بیولوژیکی و سلامت فیزیکی محروم ساخت.
راستکو یوویچ بیان کرد: این انزوای فردی در دوران کرونا نیاز درونی بشر به معنویت و دین را نشان داد و نیازمندی به معنویت و دین در تمام طول این مدت تأثیر بسزایی داشت.
تقویت همبستگی اجتماعی در اثر دین داری
محمدحسین نیکنام، استاد دانشگاه تهران نیز در این دور از گفت‌وگوهای دینی، به ارایه مقاله خود پیرامون «واکاوی کاربرد دین در مواجهه با بیماری‌های واگیر پاندمیک: رهبری بخردانه و عالمانه در بحران کرونا» پرداخت.
وی اذعان کرد: شیوع ویروس MERS-COV-2 و بیماری COVID-19 ضمن ایجاد تغییرات گسترده در سبک زندگی مردم، بر رفتار مذهبی و دینی آنان تأثیر گذاشت و سوال‌های زیادی را در حوزه الهیات، اخلاق و فقه برای متدینان و متشرّعان جهان پدید آورد؛ همچنین از دیگر سو با اوج‌گیری شیوع ویروس کرونای جدید به عنوان ویروسی همه‌گیر و به تبع آن تغییر و یا تعطیلی برخی مناسک و اعمال دینی در جهان به‌منظور مهار این ویروس، بار دیگر موضوع بررسی رابطه علم و دین (تعارض یا هم سویی) و کارایی دین در مواجهه با این بیماری‌ها در میان اندیشمندان جهان مطرح شد.
این استاد دانشگاه تهران افزود: دعوت مردم به آرامش روحی و توکل معنوی و رفتن به سمت آرامش درونی اولین نکته‌ای است که می‌توان از دین در مواجهه با ویروس کرونا بهره مند شد، زیرا دین و باورهای مذهبی نقش حیاتی در ارتقای سلامت روانی و مدیریت استرس و نگرانی ایفا می‌کنند.
وی اضافه کرد: دین چهره جهان را در نظر فرد دین دار، دگرگون می‌سازد و طرز تلقی او را از خود، خلقت و رویدادهای پیرامون تغییر می‌دهد. فرد دین دار خود را تحت حمایت و لطف همه جانبه خداوند، یعنی بزرگترین نیروی موجود در هستی، می‌بیند. بدین ترتیب احساس اطمینان و آرامش معنوی عمیقی به وی دست می‌دهد.
نیکنام به تقویت همبستگی اجتماعی در اثر دین داری اشاره کرد و گفت: روحیه دین داری و احساس وظیفه دینی در اقشار مختلف ضمن تقویت احساس همبستگی اجتماعی موجبات همکاری و معاضدت حداکثری را در مقابله با ویروس کرونا فراهم می‌آورد.
بت کلیا، رئیس انجمن آشوریان تهران نیز به عنوان آخرین سخنران گفت‌وگوی دینی اسلام و مسیحیت ارتدکس صربستان، مطرح کرد: ادیان و مذاهب گوناگون به ویژه مسیحیان در ایران با سابقه چند صد ساله دارای تمام حقوق شهروندی مساوی با دیگر هموطنان خود بوده و از احترام ویژه‌ای برخوردار هستند.
وی افزود: ما در ایران، مسیحی و مسلمان و کلیمی و زرتشتی و کرد و ترک و لر و فارس و آشوری و ارمنی با گویش‌های مختلف در کمال آرامش و آسایش در کنار هم و برای هم زندگی می‌کنیم.
