حوزه بین الملل
خبرگزاری تقریب:
۲۰ فروردین درایران روز فناوری اتمی نامگذاری شده است.
۱۴ سال پیش در چنین روزی محمود احمدی نژاد، دستیابی ایران به فناوری کامل چرخه غنی سازی سوخت هسته ای در مقیاس آزمایشگاهی را اعلام کرد.
فارغ از اظهارنظرهایی در خصوص فواید فناوری اتمی برای تولید برق ، ساخت رادیو دارو و ... می شود، نگارنده قصد دارد تاثیر فناوری اتمی بر بازدارندگی دفاعی ایران را مورد بررسی قرار دهد.
بازدارندگی در مفهوم عام خود به معنای ایجاد توانایی لازم در کشور بازدارنده باهدف اقناع طرف های مقابل یا متخاصم برای چشم پوشی از مقاصدش نسبت به خود تحلیل می شود.
در استراتژی بازدارندگی هدف ایجاد جنگ نیست بلکه ایجاد مانع و هزینه تراشی برای طرف های متخاصم می باشد تا از اقدام نظامی چشم پوشی کنند.
البته استراتژی بازدارندگی بیشتر وجه ذهنی دارد و هدف آن تاثیر بر قوه عاقله و ایجاد دغدغه ذهنی و تغییر محاسبات طرف مقابل به نفع خود است و اِلا در صورتی که وجه عینی و سخت افزاری آن مهیا نباشد تاثیر مطلوب نخواهد داشت.
نظریه فوق پس از آن مطرح شد که تئوری موازنه قوا که یک نظریه سخت افزاری بود تاثیر مطلوبی برای جلوگیری از جنگ نداشت چون یک نظریه صرفا عینی بود و در برخی مواقع امکان آن را نداشت تا محاسبات طرف مقابل را دستخوش تغییر کند.
بنابراین بعد از جنگ جهانی دوم برای ایجاد امنیت و جلوگیری از جنگ سخت و کشتار انسان ها نظریه بازدارندگی پارادایم امنیتی اصلی حاکم بر نظام دوقطبی آن روزگار گردید و تا حد زیادی هم موفق بود ( که البته بعدا با موازنه وحشت تکمیل شد چرا که مشخص شد صرفا ایجاد قدرت، بازدارندگی در پی نخواهد داشت و باید نیات تجاوزکارانه را نیز چاشنی آن ساخت).
با این مقدمه راقم این سطور به سراغ بحث اصلی وجیزه می رود.
ایران با موقعیت ژئوپلتیک ، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک منحصر به فرد، ذخایر فراوان نفت و گاز و بازار بزرگ همواره مورد طمع قدرت های منطقه ای و فرامرزی بوده و و در قرن گذشته بارها مورد تاخت و تاز قرار گرفته است.
به قلم: علیرضا تقوی نیا ـ کارشناس مسایل غرب آسیا
انتهای پیام/
