عزت و سربلندی و تعالی هر امت در یگانگی و وحدت آن است
حسن محمدی کیا
از وحدت امت اسلامی گاهی به اخوت اسلامی تعبیر می شود که علاوه بر اجتماع ایمانی و اعتصام به حبل خدا، الفت و یکرنگی و محبت عاطفی شدید در آن مطرح است.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، در مقدمه قانون اساسي در ذيل عنوان (شيوه حكومت در اسلام ) مطالبي آمده كه با اصل یازدهم مرتبط است؛ بر اين اساس، قانون اساسي با توجه به محتواي اسلامي انقلاب ايران كه حركتي براي پيروزي تمامي مستضعفين بر مستكبرين بود زمينه تداوم اين انقلاب را در داخل و خارج كشور به ويژه در گسترش روابط بين المللي فراهم مي كند و با ديگر جنبش هاي اسلامي و مردمي مي كوشد تا راه تشكيل امت واحد جهاني را هموار كند ( إِنَّ هَـذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ ) و استمرار مبارزه در نجات ملل محروم و تحت ستم در تمامي جهان قوام يابد.
تفاوتي كه در مقدمه قانون اساسي با متن اصل یازدهم مشاهده مي شود، در اين است كه در مقدمه با استناد به همان آيه اي كه در اصل یازدهم ذكر شده، تشكيل ( امت واحد جهاني ) مدنظر قرار گرفته ولي در اصل یازدهم تشكيل ( امت اسلامي ) مد نظر است و ظاهراً از آيه نيز همين مورد اخير استفاده مي شود؛ ضمن اينكه در مقدمه، به نحوي به صدور انقلاب و استمرار مبارزه براي نجات از ظلم و ستم جهاني توجه شده است كه بحثي فراتر از جهان اسلام است و تمام مستضعفان عالم را در بر مي گيرد، البته اين مفهوم در اصل 154 قانون اساسي انعكاس يافته است.
از وحدت امت اسلامی گاهی به اخوت اسلامی هم تعبیر می شود که علاوه بر اجتماع ایمانی و اعتصام به حبل خدا، الفت و یکرنگی و محبت عاطفی شدید در آن مطرح است و با توجه به تاکیدات امام خمینی (ره) قانون گذاران جمهوری اسلامی هم به آن به صورت ویژه نگاه داشته اند.
قرآن به مؤمنان توصیه می کند که از اختلاف پرهیز کنند و نتایج شوم تفرقه را به خاطر داشته باشند ( و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید ) ( و از خدا و پیامبرش اطاعت نمایید و نزاع نکنید که سست شوید و قدرت شما از میان برود ) و در جایی که نزاع هست قرآن خیرخواهانه راه علاج و رفع خصومت را نشان می دهد (ای کسانی که ایمان آورده اید خدا و پیامبر خدا و اولی الامر را اطاعت کنید و هرگاه در چیزی نزاع داشتید آن را به خدا و پیامبر(ص) بازگردانید، اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید، این برای شما بهتر و پایانش نیکوتر است).
از نظر قرآن کریم، ملاک وحدت فراتر از سلیقه ها، برداشت های شخصی، معیارهای رایج و عامه پسندی هم چون نژاد، رنگ، زبان، طبقه اجتماعی و ... است؛ این کتاب آسمانی ایمان را ملاک برادری می داند. به گفته امام خمینی(ره): « اسلام بر اخوت با تعبیرهای مختلف تکیه کرده است.(اِنَّما المُؤمِنوُن اِخْوَه کانّه مؤمنین هیچ شأنی ندارند الاّ برادری و همه چیزشان در برادری خلاصه می شود.
فرمانهای قرآن همواره بر ضرورت وحدت بوده و آن را به صورت وظیفه شرعی مطرح میکرد: قرآن کریم که به مسلمین دستور وحدت داده برای یکسال و ده سال و صد سال نیست؛برای همیشه و برای سرتاسر عالم است، در سرتاسر تاریخ ما محتاج به این هستیم که عملاً وحدت را محقق بکنیم.
از دید قرآن، ایمان و محبت به خدا عامل انسجام و وحدت است؛ «و نعمت خدا را بر خود به یاد آورید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او میان دل های شما الفت ایجاد کرد و به نعمت او برادر شدید»؛ آری در سایه ایمان به خدا دل های متفرق انسان ها در کنار هم قرار گرفت.
بدون شک، عزت و سربلندی و تعالی هر امت در یگانگی و وحدت آنهاست و اتحاد مذاهب اسلامی، بزرگ ترین عامل قدرت و شوکت در جامعه و امت است و در مقابل، ذلت و سرافکندگی و سقوط هر امت در تفرقه و پراکندگی آن نهفته است.
قرآن کریم کسانی را که خدای واحد را می پرستند، به سوی یک قبله نماز می گذارند، کتاب آسمانی شان قرآن است و پیامبر والایشان حضرت محمد بن عبداللّه صلی الله علیه و آله و سلم می باشد، به وحدت فرا می خواند و همه امت اسلامی را از منازعه و اختلاف باز می دارد؛ چنان که در سوره انفال آیه 46 می خوانیم :(از خدا و رسول خدا اطاعت کنید و منازعه و اختلاف نکنید که سستی بر شما غلبه کرده، هیبتتان از دست خواهد رفت).
خداوند متعال در جای دیگر قرآن کریم محور وحدت مسلمانان را توحید می داند و می فرماید: (همگی به ریسمان الهی چنگ بزنید و متفرق نشوید) بدان امید که مسلمانان، رهنمودهای قرآن را همواره سرلوحه زندگی شان قرار داده و با تکیه بر مشترکات عقیدتی خویش، گام های مهمی را برای تحقق وحدت بردارند.
مبانی راهبردی و چالشهای اصل یازدهم قانون اساسی/یادداشت چهارم