جائگاه زيارت نبي مکرم صلي الله عليه و سلم از نظر احناف و پاسخ به شبهه سلفيون در مورد روايت شد الرحال/1
در اين ايام حج مسلماني نيست، که با ديدن تصاوير مکه مکرمه و زيارت زائران خانه خدا و همچنين ديدن تصاوير حرم نبوي و زيارت مشتاقان نبي رحمت صلي الله عليه و سلم آرزوي زيارت مکه مکرمه و حرم نبوي را در دل نپندارد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب، در این یادداشت که توسط یکی از فضلای اهلسنت در اختیار خبرگزاری تقریب قرار گرفته است به بررسی جایگاه زیارت مزار مطهر پیامبر گرامی اسلام(ص) در نظر علمای حنفی پرداخته شده و تفاوت فاحش دیدگاه احناف و وهابیت را ترسیم میکند.
در ادمه متن این نوشته تقدیم خوانندگان گرامی می‌گردد:
در اين ايام حج مسلماني نيست، که با ديدن تصاوير مکه مکرمه و زيارت زائران خانه خدا و همچنين ديدن تصاوير حرم نبوي و زيارت مشتاقان نبي رحمت صلي الله عليه و سلم آرزوي زيارت مکه مکرمه و حرم نبوي را در دل نپندارد.
آنچه که باعث شد در موضوع جایگاه زيارت نبي مکرم صلي الله عليه و سلم دست به قلم شوم و عقائد مذهب حنفيت، در اين باب را بيان کنم سخن يا در واقع سخنانی بود که در اين ايام از بعضي از برادران تشيع شنيدم.
متاسفانه به جاي اينکه ما مسلمانان در ايام حج و با توجه به حضور مسلمانان از تمام دنيا در مکه مکرمه و مدينه منوره و سجود و رکوع در برابر قبله واحد بيشترين سعي را در ايجاد وحدت و تقريب و استفاده از مشترکات به خرج دهيم،باز هم به دليلي بي بصيرتي در دام دشمنان خونين اسلام و مسلمانان که منفعت خويش را در تفرقه بين مسلمانان ميدانند افتاده و با برنامه ريزي هاي پشت پرده آنان از همين بزرگترين گردهمايي عمومي تمام مسلمين از همه فرق و مذاهب اسلامي جنگ عقيدتي ايجاد کرده و باعث تفرقه بين مسلمين مي شويم،حال اين ايجاد تفرقه را از طريق مختلف انجام داده يا از طريق برادران تند رو شيعه يا از طريق اهلسنت تندرو و به خصوص شبکه هاي ماهواره اي غير مقلد و سلفي.
آنچه که باعث شد در اين باب چند سطري قلم بزنم، تهمت توهين و بي اعتنايي اهل سنت به پيامبر صلي الله عليه و سلم مي باشد که در اين ايام در منطقه گفته مي شود. در اين سخنان مدعي شده اند که اهلسنت زيارت قبر پيامبر صلي الله عليه و سلم را جائز ندانسته و آن را شرک و بدعت مي دانند لذا هنگامي که به مدينه وارد مي شوند به زيارت قبر مبارک سيد المرسلين شرف ياب نمي شوند.
متاسفانه برادران شيعه در اين مورد بدون آگاهي و اطلاع از عقائد اصيل اهلسنت به خصوص احناف چنين نسبتی را به ما وارد مي کنند. اين سخن در مورد احناف نه تنها صحيح نيست بلکه ما، دقيقا خلاف اين اعتقاد را داشته و در کتب اعتقادي و فقهي احناف در باب استحباب و حتي وجوب آن و جائگاه بسيار والا و با ارزش زيارت قبر شريف نبي مکرم مطالب بسياري وارد شده است.
آنچه که عده اي از برادران شيعه ما در اين مورد بيان ميکنند و آن را تطبيق مي دهند با روايت شد الرحال که پيامبر فرمود بار سفر بستن به جز براي سه مسجد جائز نيست و با توجه به اين روايتي که اهلسنت در کتب حديثي خود نقل کردند چنين تهمتي را به ما روا داشته و مدعي هستند که ما سفر براي زيارت قبر پيامبر صلي الله عليه و سلم را بدعت و شرک ميدانيم.
در پاسخ به اين سخن اشتباه بايد بگويم: ما منکر روايت شدالرحال در کتب حديثي خويش نيستيم و اين حديث وارد است و حديث صحيح و معتبري نزد ما مي باشد،اما مسئله در اين است که برداشت ما از اين روايت اينگونه نيست که عده اي از برادران اهل تشيع به ما احناف نسبت ميدهند،بلکه ما برداشت ديگري از روايت شد الرحال داريم.
البته بايد يک نکته را بيان کنم که فکر ميکنم برادران اهل تشيع ما دچار يک اشتباه شدند و آن هم اينکه آنان اعتقاد غيرمقلدين و سلفي ها را به پاي احناف و مقلدين نوشته اند،زيرا اين برداشت و نظريه اي که اهل تشيع به ما احناف نسبت ميدهند در واقع عقيده غيرمقلدين و يا به اصطلاح عاميانه و رائج بين عموم همان وهابي ها مي باشد نه احناف،و نکته زيبا در اين است که علماي ما همين مسئله را در کتب خويش بيان کرده اند تا اين سوء تفاهم براي ديگران حل شده و ما را از غيرمقلدين جدا کرده و چنين مواردي را به ما احناف نسبت ندهند.
چنانچه مرحوم مولانا محمد عمر سربازي از بزرگان و استاد بسياري از علماي ما در يکي از کتب خويش در همين مسئله چنين بيان کردند: پرسش: سلفي‌ها مي گويند که سفر به زيارت روضه نبي اکرم (ص) روا نيست؛ سفر به نيت زيارت مسجد صحيح است يا خير؟ پاسخ: اين عقيده خلاف عقيده جمهور و تنها از تفردات شيخ اين تيميه و بعض افراد ديگر است و اين قول مرجوح بلکه نزد محقيقن غلط است چرا که حيات آن حضرت (ص) گذشته از روحاني جسماني هم در قبر موجود است.
پرسش و پاسخ هاي ارزشمند براي جوانان ارزشمند، محمد عمر سربازي، صفحه36 پس بردران اهل تشيع ما، متوجه اين موضوع باشند که چنين اعتقادي،اعتقاد ما اهلسنت حنفي نيست بلکه اين اعتقاد از عقائد شاذ ابن تيميه و پيروان وي مي باشد و نزد ما اين عقيده جائگاهي ندارد.
اما براي اينکه سخن و ادعاي خويش را مستند کرده باشم چند مورد از کتب عقيدتي بزرگان احناف در اين مورد را ارائه خواهم کرد تا ثابت کنم که ما احناف از اين تهمت بري هستيم. نظر علماي ديوبند درباره زيارت پيامبر اکرم صل الله عليه و سلم علماي ديوبند كه علماي حنفي اهلسنت ايران بزرگ شده مكتب اين مدرسه ديني در هند مي باشند و در واقع ميتوان ديوبند را الازهر آسيا ناميد همانگونه که مولانا چابهاري اينگونه اين مدرسه را معرفي كرده است،
كتابي را در رد وهابيت نوشته اند به نام المهند علي المفند که اين کتاب را خود حضرت مولانا چابهاري ترجمه کرده است در اين کتاب در مورد شد الرحال چنين آمده است: سوال اول و دوم نظر شما درباره شد رحال براي زيارت سيد کاينات چيست؟ به نظر شما و اکابر شما از اين دو امر کدام يک براي زاير پسنديده‌تر است در وقت مسافرت به منظور زيارت نيت خود رسول اکرم را داشته باشد يا نيت زيارت مسجد پيغمبر را هم بکند در حالي که عقيده وهابيه (فرقه وهابي) اين است که مسافر مدينه جز زيارت مسجد پيغمبر نيت چيزي ديگر را نکند؟
و اما توضيح جواب افضليت سفر براي زيارت روضه اطهر به عقيده ما و مشايخ ما زيارت مرقد مطهر سيد المرسلين روحم به فدايش از بزرگترين قربت ها و از مهم‌ترين ثواب ها و موثرترين وسيله براي دستيابي به درجات بلند و حتي امري نزديک به درجه واجبات مي باشد ولو اين که براي رسيدن به آن جز شد رحال (تحمل مشقت هاي سفر) و بذل جان و مال چاره‌اي ديگر نباشد در موقع مسافرت هم بايد نيت زيارت آن حضرت بر وي میليون ها درود و سلام را بکند و در ضمن آن، زيارت مسجد آن حضرت و ساير اماکن متبرکه و مشاهد شريفه را نيز بکند بلکه اولويت در آن است که علامه ابن همام شارح هدايه گفته است و آن اين که بايد زائر در موقع مسافرت نيت را صرفا براي زيارت مرقد مطهر آن حضرت خالص کند و در آن جا حاضر شود...و اين با فرموده آن حضرت مطابقت دارد که هر کس که به زيارت من بيايد در حالي که جز زيارت من هيچ غرض ديگري او را بدين امر وا نداشته باشد بر من ثابت مي‌گردد که روز قيامت براي او شفاعت کنم (که علما روايت را صحيح گفته‌اند) و از عارف سامي مولانا جامي هم اين چنين منقول است که وي سفر زيارت آن حضرت را از سفر حج جداگانه اختيار نموده و اين روش با مذهب محبان صادق، نزديک‌تر و با شيوه عشاق مناسب‌تر است.
جواب استدلال وهابي‌ها و اما آنچه فرقه وهابيه با استدلال به اين حديث شريف که شد رحال نشود مگر به سوي سه مسجد گفته‌اند که مسافر مدينه منوره را نشايد که جز مسجد شريف نيت زيارت چيزي ديگري را بکند استدلالي مردود و باطل است زيرا در اين حديث دلالت بر منع اصلا وجود ندارد و بلکه بالعکس اگر يک صاحب فهم در معني حديث دقت نمايد به درستي خواهد دانست که اين حديث با دلاله النص دليل بر جواز آن است چون علتي که اين سه مسجد را از ساير مساجد و امکان مستثنا کرده همان فضيلت و برتري مخصوص آن‌هاست و اين برتري و فضيلت با مزيت افزون‌تري در بقعه شريفه (مرقد مطهر نبوي) موجود مي‌باشد زيرا آن قسمت از زمين که با اعضاي مبارک جسم اطهر جناب رسول خدا تماس حاصل نموده است مطلقا از هر چيز ديگر افضل است حتي بر کعبه مشرفه و عرش و کرسي هم برتري دارد چنان که فقها و علماي مذهب ما به آن تصريح نموده‌اند و وقتي مساجد سه گانه به علت فضيلت خاصه که بر ساير مساجد دارند از عموم نهي مستثنا شدند پس به درجه‌ي اولي است که بقعه مبارکه به سبب فضيلت عامه‌اي که دارد از نهي مستثنا شود. المهند علي المفند، ج 2 ص27
آيا براي انسان منصف بعد از مطالعه اين متن باز هم جاي شک و شبهه اي در اين مورد باقي مي ماند که ما اهلسنت نه تنها دشمني با رسول خدا صلي الله عليه و سلم نداريم بلکه حاضريم جانمان را هم در راه حضرت و اهلبيت و صحابه کرام ايشان اعطاء کنيم.
نظر شيخ السلام مولانا عبدالحميد، ملا علي قاري و مولوي کاندهلوي درباره زيارت پيامبر اکرم صل الله عليه و آله
يکي ديگر از کساني که سفر به قصد زيارت پيامبر را اجماع اهلسنت و حتي واجب دانسته است ملا علي قاري و مولوي محمد ذکريا کاندهلوي مي باشد که در کتاب خويش به نام فضائل حج تصريح کرده است به جزء چند نفر (وهابي‌ها) که اعتباري نزد اهلسنت ندارند همه امت اسلامي متفق هستند بر زيارت قبر رسول الله صلي الله عليه و سلم به دو نکته در مورد اين کتاب بايد توجه کرد
1-اين کتاب در مورد فضائل حج و امور مربوط به حج و زيارت قبر نبي اکرم صلي الله عليه و سلم نوشته شده است،پس برادران تشيع ما دقت کنند،هر آنچه که در اين کتاب آمده است عقيده ما در باب زيارت سيد المرسلين مي باشد نه آنچه را که عده اي سلفي در بين کوچه و بازار و يا در شبکه هاي ماهواره اي بيان ميکنند.
2-تقريظ و تاييد متون اين کتاب توسط شيخ الاسلام مولانا عبدالحميد
در جايگاه و اعتبار وي و کتاب ايشان براي اهلسنت همين مقدار بس که مولانا عبدالحميد به اين کتاب تقريض زده است و مطالب اين کتاب را تاييد و به حجاج بيت الله الحرام توصيه کرده است که در سفر حج اين کتاب را همراه داشته و طبق دستورات اين کتاب عمل نمايند.
کتاب فضايل حج تاليف شيخ الحديث حضرت مولانا ذکريا رحمه الله کتاب بسيار مفيد و جالبي مي باشد... توصيه مي شود به حجاج عزيز که از اين کتاب کمال استفاده را نموده و در اين سفر رباني کتاب مزبور را همراه داشته باشند.
و اما متن کتاب در باب زيارت پيامبرصلي الله عليه و سلم درباره ي زيارت مدينه طيبه ملا علي قاري / از مشاهير علماء اسلام فقيه و محدث حنفي مذهب مي گويد علاوه از چند نفر که اختلافشان از اعتبار چنداني برخوردار نيست ديگر همه‌ي علماء اسلام متفق القولند که زيارت قبر رسول الله از بهترين و مقرب ترين نيکي‌ها و عبادات مي باشد،
و براي رسيدن به درجات عليا بهترين وسيله و محکم‌ترين دست‌آويز مي‌باشد، زيارت روضه مطهر رسول الله قريب به واجب است و بعضي از علماء عين واجب گفته‌اند براي کساني که توان رفتن به آنجا را دارند، ترک آن غفلت بزرگ و جفايي عظيم مي باشد...
در مختار نوشته است که زيارت قبر رسول الله مندوب است بعضي از علماء براي توانگران آن را واجب دانسته‌اند، علامه شامي/ مي‌گويد که علامه خير رملي شافعي از ابن حجر نقل کرده و آن را تأئيد کرده است..... اگر فردي از امت به حضور بر قبرش سعي و کوشش نکند وارد جفا و محروميت عظيم قرار گرفته است و اين علامت سختي قلب و جفاء باطن مي‌باشد...
در احاديث آمده است هر کس حج کرد و سپس قبر مرا زيارت کرد گويا مرا در زندگي زيارت کرد، از اين خبر معلوم است که اين مسئله نزد ائمه اربعه متفق عليه مي‌باشد بنابراين بعضي اين مسئله را اجماعي گفته‌اند چنانکه ما قبلا يادآور شديم... و در اين باره از جانب رسول الله ترغيبات زيادي آمده است...
عن ابن عمر أنه قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم من زار قبري و جبت له شفاعتي - بزاز - دارقطني - قاله النووي / و قال ابن حجر في شرح المناسک رواه ابن خزيمة في صحيحه و صححه جماعة كعبد الحق والتقى السبکي و قال القاري في شرح الشفاء صححه جماعة من أئمة الحديث... رسول مکرم صلى الله عليه وسلم فرمود هرکس قبر مرا زيارت کنند شفاعت من برايش واجب گردد...
۲- عن ابن عمر فٹنه قال قال رسول الله من جانني زائرة لايهمه الازيارتي كان حقا على ان اكون له شفيعا... قال العراقي رواه الطبراني و صححه ابن السكن كذا في الاتحاف و بسط في تخريجه و قال صححه عبدالحق في سکوته و السبکي باعتبار مجموع الطرق...
رسول اکرم صلى الله عليه وسلم فرمود هرکس محض زيارت من بدون اينکه کار و برنامه ي ديگري داشته باشد به مدينه آيد، حق است بر من که او را شفاعت کنم... مجموعه فضائل حج، ص121
نتيجه بحث: آنچه که از ارائه اين مطالب از روايات معتبره و صحيح در نزد اهلسنت و همچنين اعتقادات کبار علماي احناف در باب، بار سفر بستن براي زيارت قبر پيامبر(ص) و همچنين ديگر امکان زيارتي به دست مي آيد چنين مي باشد. بار سفر بستن براي زيارت قبر پيامبر صلي الله عليه و سلم نه تنها بهترين عمل و وسيله مي باشد بلکه واجب است.
در نزد ما احناف جواز بار سفر بستن براي زيارت قبر سيد المرسلين صلي الله عليه و سلم نه تنها جائز بلکه يک امر اجماعي مي باشد.
3-براي رفتن به زيارت قبر پيامبر صلي الله عليه و سلم بايد فقط به نيت زيارت بار سفر بسته شود
4-حکم ديگر اماکن زيارتي از جمله زيارت قبر خليفه اول ابوبکر صديق و خليفه دوم عمر فاروق و همچنين ديگر صحابه کرام و اهلبيت پيامبر هم همان حکم زيارت قبر پيامبر صلي الله عليه و سلم را دارد.
5-روايت شد الرحال افضليت زيارت قبر پيامبر(ص) را ثابت مي کند نه خلاف آن را.
6-در مورد زيارت قبر پيامبر (ص) و ثواب اين عمل روايت‌هاي صحيح وجود دارد.
7-سخن پيروان ابن تيميه بر رد زيارت قبر پيامبر (ص) نزد ما احناف هيچ اعتبار و ارزشي ندارد.
8-فهم خلاف غير مقلدين (وهابيت) از روايت شد الرحال يکي از موارد اختلافي بين اهلسنت و وهابيت است.
در آخر کلام بايد بگويم که انتظار ما از برادران تشيع اين است که اعتقادات ما را از زبان خود ما و علماي ما بگيرند نه از زبان عده اي غير مقلد سلفي يا شبکه هاي ماهواره اي آنان،زيرا در بسياري از اين موارد ما اهلسنت هم عقيده با غير مقلدين و اتباع محمد بن عبدالوهاب نبوده و نخواهيم بود
