جهان اسلام امروز بیش از هرزمان نیازمند خُلق محمّدی و حِلم حسنی است

بیست و هشتم ماه صفر یادآور رحلت اشرف مخلوقات و سیّدانبیاء حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) است. وجود مقدّسی که جامع جمیع مکارم اخلاق و مظهر لطايف ذوالجلال است. پیامبری كه خداوند متعال جهان را به يمن او و عترت پاكش آفريد و نور او اول مخلوق خداوند است. نَفْس مبارکی که صاحب خلق عظیم و مظهر عظمت قرآن عظیم است: «کَانَ خُلُقُهُ الْقُرْآنَ». (لوامع،ج1،ص122)

رحلت خاتم الانبياء (صلی الله علیه و آله) بزرگترین مصیبت در جهان اسلام است. مصیبتی است که رشته اتصال آسمان و زمین را از هم گسست و رابطه خلق و خالق با وحی را از هم گسیخت، چنانکه امیرالمؤمنین (عليه السّلام) در رثای آن حضرت فرمود: «لَقَدِ انْقَطَعَ بِمَوْتِكَ مَا لَمْ يَنْقَطِعْ بِمَوْتِ غَيْرِكَ مِنَ النُّبُوَّةِ وَ الْإِنْبَاءِ وَ أَخْبَارِ السَّمَاءِ» (نهج البلاغه، خطبه،235) امام باقر (عليه السّلام) نیز در روايتي مي فرمايد: «مَنْ أُصِيبَ بِمُصِيبَةٍ فَلْيَذْكُرْ مُصَابَهُ بِالنَّبِيِّ فَإِنَّهُ مِنْ أَعْظَمِ الْمَصَائِبِ» (الکافی،ج3،ص220) هر كس به مصيبتي گرفتار شد، پس مصيبت خود را نسبت به پیامبر (صلي الله عليه وآله) بياد آورد؛ زیرا آن مصیبت از بزرگ‏ترين مصيبت‏ها است‏».

از سوی دیگر، این ایّام، مصادف با شهادت جانسوز ریحانه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) امام حسن مجتبی (عليه السّلام) و حضرت علی بن موسی الرضا(ع) است. شهادت امام حسن مجتبی (عليه السّلام) بقدری بر جهان اسلام سنگین بود که هنگام شهادت آن حضرت بازار مدینه تا هفت روز تعطیل شد و برخی از علمای بزرگ اهل سنت، شهادت حسن بن علی(عليه السّلام) را نخستین خواری برای عرب خوانده اند.[1]

باید اعتراف کرد که فضائل «کریم اهل بیت» (عليهمالسّلام) در این سطرها نمی گنجد و قلم از توصیف او عاجز و شرمسار است. او که یکی از اهل کساء و مصداق آیات تطهیر و اطعام و مودّت و مباهله است. او که دو بار کل دارایی‌اش را در راه خدا بخشید و سه بار نیمی از اموالش را به نیازمندان داد و بیش از بیست مرتبه پیاده به حجّ مشرف شد.

جایگاه بلند «ثقلین» در اندیشه اسلامی

سخن در فضايل و مناقب رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و خاندان طاهرینش (عليهم السّلام) بسیار است، اما در این مقام قصد دارم تا با عذر تقصیر به پیشگاه قرآن و اهل بیت (علیهم السّلام) قدری درباره جایگاه بلند «ثقلین» در اندیشه اسلامی سخن بگویم. به واقع، ثقلین تبلور مرارت های تمام انبیاء الهی است، که خدا آن دو گوهر را به امّت آخرالزمان عنایت فرموده است. «قرآن» و «اهل بیت» (علیهم السّلام) عصاره تمام فیوضات ربّانی هستند.

علامه طباطبائی (قدّس الله نفسه الزکیّه) میفرماید: قرآن کریم موجود یگانه ای است که چشمه فیوضات است و بی تردید یک فرشته که منشأ خیرات و برکات است. قرآن یک موجود درک کننده و فعّال است، چون وحی حیّ و زنده است، بنابراین، قرآن فرشته میباشد، زیرا فرشته همان موجود زنده و آگاه و فعّالی است که واسطه میان خداوند و مخلوق می باشد. (رسائل توحیدی،ص201)

از سوی دیگر، ذوات مقدّس معصومین (علیهم السّلام) به ویژه وجود مبارک امام حسن مجتبی (علیه السّلام) یگانه های روزگارند که واسطه فیض و منبع کرامت هستند. خاندان پاک رسالت، مصداق «راسخون» و «اهل ذکر» و «مطهرون» قرآن هستند که یگانه باب ورود به معرفت الله و اقیانوس با عظمت قرآن هستند. چرا که در بیت وحی متولد شده و از سرچشمه لایزال وحی الهی سیراب شده اند.

امروز که با عنایت خداوند متعال امّت اسلامی محبّ قرآن و اهل بیت رسول خدا (علیهم السّلام) و صحابه بزرگوار آن حضرت هستند، ظرفیت های زیادی برای همگرایی و همفکری درباره مسائل مرتبط با جهان اسلام وجود دارد. امروز، جهان اسلام نیازمند بازگشت مجدد به قرآن و تعالیم اهل بیت (علیهم السّلام) است. امروز، جهان اسلام نیازمند خُلق محمّدی و حلم حسنی است. جهان امروز، بیش از هر زمان دیگر، مشتاق رایحه خوش محمّدی و روی خوش حسنی است. جهان امروز، نیازمند صبر و صلابت نبوی و کرامت مجتبوی است.

مجالس سوگواری اهل بیت (ع) محفلی برای تألیف قلوب و تجلی گاه وحدت مسلمانان

از اینرو، در اوضاع نابسامان امروز، که فتنه و درگیری، پیکره امّت اسلامی را مجروح ساخته است، همگان، به ویژه علمای کشورهای اسلامی، باید منادی وحدت و تقریب مذاهب اسلامی باشند و اجازه ندهند تا آتش تفرقه، پیکره تنومند این شجره مبارکه را بیازارد. همچنین، مجالس سوگواری اهل بیت (عليهم السّلام)، به ویژه ایّام رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و سبط اکبرش امام حسن مجتبی (علیه السّلام)، باید زمانی برای تألیف قلوب و تجلی گاه وحدت مسلمانان باشد تا بتواند با افزایش همگرایی در میان همه مذاهب اسلامی، اخلاق محمّدی و حلم مجتبوی را برای همگان به ارمغان آورد. «اللهم اهدنا لأحسن الأخلاق إنّه لایهدی لأحسنها الّا انت»

[1] ابن سعد، الطبقات الکبرى، ۱۴۱۸ق، ج۱۰، ص۳۵۱-۳۵3؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۲۹۵؛ طبری، تاریخ، ۱۳۸۷ق. ج۵، ص۲۷۹.

_{نویسنده: حجت الاسلام والمسلمین محمد حسین مختاری - رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی}